نيشابور شهر سبز

سعيد نبي زاده- دانش آموخته ي کارشناسي ارشد مديريت اجرايي استراتژيک

در يادداشت گذشته شاخص هاي توسعه پايدار شهري تشريح شد. يکي از مهمترين مولفه هاي توسعه پايدار توجه جدي به مسايل زيست محيطي از جمله کاهش  مصرف انرژي ، استفاده بهينه در مصرف اب،زمين و ساير منابع، کاهش توليد زباله و فاضلاب و بيشينه کردن بازيافت از پسماندها  بود.شاخص شهر سبز به عنوان يکي از شاخص هايي است که عملکرد زيست محيطي شهرها را به وسيله ان مورد ارزيابي قرار مي دهند. نمرات شاخص شهر سبز، نيازضروري شهرها، در کشورهاي در حال توسعه براي قرار گرفتن در مسير توسعه پايدار را بيان ميکند.

گزارشات آن، به ساير شهرها کمک ميکند تا از عملکرد يکديگر الگو بگيرند و سياستها و استراتژيهاي کاهش خسارات زيست محيطي را به مباحثه بگذارند. شاخص شهر سبز معياري است که شهرها را بر اساس 8 بعد توسعه پايدار مقايسه ميکند که عبارتند ازميزان انتشار گازco2 ،انرژي، ساختمانها، حمل و نقل، مواد زائد و کاربري زمين، آب، هوا و نظارت زيست محيطي. تحقيقات شاخص شهر سبز در سال 2009 در شهرهاي اروپايي آغاز شد. بيش از 120 شهر در اروپا، آمريکاي لاتين،آسيا، آمريکاي شمالي، آفريقا را پوشش داد. بر اساس تحقيقات شاخص شهر سبز، در اروپا، کوپنهاگ (دانمارك)، استکهلم(سوئد) و اسلو (نروژ) بالاترين نمره براي عملکرد سبز زيست محيطي بدست آورند. در آمريکا و کانادا چهار شهر اول به ترتيب سانفراسيسکو، ونکور، نيويورك و سيتليد ميباشند. سنگاپور و کريتيبا به ترتيب بهترين عملکرد زيست محيطي را در آسيا و آمريکاي لاتين داشته اند.توسعه ، حفاظت و دسترسي به فضاي سبز شهري،ايجاد کمربند سبز ، استفاده از انرژي هاي تجديد پذير در توسعه شهري ، مهيا نمودن زمينه استفاده ازپياده رو هاي مناسب و دوچرخه توسط شهروندان و همچنين حمل و نقل عمومي پيشرفته ، ايجاد زمينه جهت احداث ساختمان هاي سبز، استفاده از خودروهاي هيبريدي ،راه اندازي تصفيه خانه هاي پيشرفته جهت بازيافت و احياي اب، تشويق شهروندان به کاهش توليد زباله ،جداسازي و بازيافت زباله‌هاي خانگي و صنعتي ونظارت هاي جدي زيست محيطي از جمله راهکارهايي ست که شهرهاي موفق در زمينه بهبود شاخص هاي شهر سبز انجام داده اند. بديهي است دستيابي به اين راهکارها نيازمند به کارگيري اشکال جديد مديريت شهري براي پاسخگويي به چالش‌هاي مرتبط است. به عبارت ديگر، شهرها بايد يک الگوي جامع توسعه پايدار شهري را بپذيرند؛ الگويي که نيازمند مداومت و مشارکت متقابل شهرداري و شهروندان  و سرمايه گذاري در زير ساخت ها است. هم‌اکنون مديران شهرهاي مدرن و بزرگ دنيا، به ويژه شهرهاي مدرن اروپايي، به پيروي از اصول «توسعه پايدار» و «شهر سبز»، تلاشي رقابت‌آميز را آغاز کرده‌اند.کميسيون اروپايي، در هر سال، پيشروترين شهر در راستاي توسعه پايدار را به عنوان پايتخت سبز اروپا معرفي مي‌کند. بسياري از شهرهاي ايران از جمله نيشابور با برخورداري از مواهب فضاهاي سبز و باغ ها ي درون‌ و بيرون شهر و اب و هواي معتدل و مناسب و در صورت توجه به ساير معيارهاي ذکر شده پتانسيل بالقوه امکان تبديل شدن به «شهر سبز» و حتي «پايتخت سبز» ايران را دارند.همانطور که پايتختي کتاب ايران داراي مواهب زيادي براي شهرمان بود، اعطاي عنوان پايتخت سبز نيز علاوه بر ايجاد مزيت هاي بسيار بر اهميت توريستي و گردشگري اين شهر خواهد افزود و منافع اقتصادي،فرهنگي و زيست محيطي بسياري به همراه خواهد داشت و اين خود دليلي بر اين مدعا است که حفاظت از محيط‌ زيست مي‌تواند حتي در خدمت توسعه اقتصادي روزافزون قرار گيرد. همسو شدن برنامه‌هاي توسعه شهري با چشم‌اندازهاي زيست‌محيطي مطرح در سطح جهاني و تلاش براي دستيابي به مديريت شهري مشارکت‌جويانه و پايدار، پايه‌هاي اين مهم را فراهم مي‌کنند.

منابع و ماخذ:

-The Green City Index (2012), Assessing the environmental impact of Europe’s major cities ,A research project conducted by the Economist Intelligence Unit, sponsored by Siemens.

لاوي،مريم(1391) ايران مي‌تواند پيشرو پروژه «شهر سبز» در خاورميانه باشد،روزنامه دنياي اقتصاد،شماره39112