مهدی کاکولی درود! به کلبه کتاب خوش آمديد. چند روز پيش در روزنامه ي بهار مطلبي مي خواندم درباره ي اوضاع بازار کتاب در ايران و نقش وزارت ارشاد از چرخه ي توليد تا مصرف کتاب. آقاي «جواد ماه زاده»، نويسنده ي اين مطلب توضيح داده بود که بيشتر حمايت هاي ارشاد از ناشران است […]
مهدی کاکولی
درود! به کلبه کتاب خوش آمديد. چند روز پيش در روزنامه ي بهار مطلبي مي خواندم درباره ي اوضاع بازار کتاب در ايران و نقش وزارت ارشاد از چرخه ي توليد تا مصرف کتاب. آقاي «جواد ماه زاده»، نويسنده ي اين مطلب توضيح داده بود که بيشتر حمايت هاي ارشاد از ناشران است (مثل خريد کتاب هاي برخي ناشران و ارتباط آن ها با نهادهاي حاکميتي) و شايد به همين دليل هم کشور ما از عجيب کشورهايي است که تعداد ناشرانش از کتاب فروشان بيشتر است. در اين بين ناشران گردن کلفت و غول هاي بزرگ پخش کتاب در تهران شکل گرفته که با برگزاري نمايشگاه هاي کتاب زير چتر حمايتي ارشاد و پوشش کار فرهنگي به سودهاي کلان مي رسند اما در نتيجه حق کتاب فروشان به عنوان رابط اصلي با مشتري ناديده گرفته مي شود و از همين روست که مدام شاهد بسته شدن کتاب فروشي هاي قديمي در تهران و برخي شهرستان ها هستيم و يا اين که آن ها ناچار، به فروش لوازم نوشتاري و کالاهاي فانتزي روي مي آورند. اما نکته ي غم انگيز ديگري هم در نوشته ي ياد شده آمده بود و آن بي توجهي به توليدکننده ي اصلي کتاب يعني مولف است. آقاي ماه زاده مي گويد: «شگفت انگيز است که تقريبا همه ي سياست هاي دولتي و صنف ناشران، نه تنها به نفع خالق اصلي اين بازار –پديدآورنده- نيست بلکه به ضرر آن و حتي در جهت تضعيف و تخفيف آن است. از مسئله ي سانسور و بايدها و نبايدهاي تحميلي در توليد فکر گرفته تا موضوع حق السهم يا حق التاليف آن ها، با چنان واقعيتي روبرو هستيم که صحبت درباره ي آن به وادي طنز و فکاهه خواهد کشيد.» بله! با اين مقدمه مي رويم به سراغ يک مولف و مترجم نيشابوري و کتاب تازه اش.
کيهان
«کيهان» عنوان کتاب تازه اي است که همشهري نيشابوري ما آقاي «محمد نوري زاده» ترجمه کرده اند. اين کتاب يکي از مجموعه کتاب هاي علمي مصور بريتانيکا ويژه ي کودکان و نوجوانان است. کتابي که به چگونگي پيدايش جهان و تحول ستارگان و بيان ساختار آن ها مي پردازد. در اين کتاب، تصاوير زيبا در کنار مطالب اخترشناسي، خواننده را به سفري جذاب در کائنات مي برد. برايتان بخش کوتاهي از کتاب را که به کهکشان خودمان مي پردازد آورده ام:
«تا مدت مديدي کهکشان ما (که به دليل تشابه با رودخانه اي از شير در شب تاريک، راه شيري ناميده مي شد) معمايي واقعي بود. «گاليلئو گاليله» در سال 1610 براي نخستين بار با تلسکوپي به سوي راه شيري نشانه رفت و ديد که اين نوار سفيد ضعيف از هزاران هزار ستاره تشکيل شده است که به ظاهر با يکديگر در تماس هستند. کم کم، ستاره شناسان اين واقعيت را درک کردند که تمام اين ستارگان مانند خورشيد ما، بخشي از يک کل بيکران هستند -اين کهکشان کلان شهر ستاره اي ماست. راه شيري با داشتن بيش از 100 ميليارد ستاره، دو بازوي مارپيچي دارد که دور هسته اش مي گردند. بازوي رامي يا کماندار که بين بازوي شکارچي و مرکز راه شيري قرار گرفته، يکي از درخشان ترين ستارگان راه شيري به نام شاه تخته را در خود جاي داده است. بازوي برساووشي بازوي اصلي بيروني راه شيري، داراي ستارگان و سحابي هاي جوان است. بازوي شکارچي که بين بازوهاي برساووشي و رامي کشيده مي شود در مرز دروني خود، منظومه شمسي را جاي داده است.»
يادآور مي شوم آقاي محمد نوري زاده متولد سال 1350 در تهران است اما ده دوازده سالي مي شود که به ديار مادري خود بازگشته و ساکن نيشابور شده اند. ايشان هم اکنون در حال فراهم کردن مقدمات لازم براي دفاع از تز دکتري خود در رشته ي پترولوژي (از گرايش هاي زمين شناسي) است. آقاي نوري زاده 10 جلد کتاب ترجمه و تاليف کرده و هم اکنون در دانشکده ي فني و حرفه اي نيشابور تدريس مي کند.
تازه هاي کتاب
*نشر ققنوس، «حيات ذهن» از هانا آرنت را با ترجمه ي مسعود عليا منتشر کرده است. 624 صفحه دارد و 42000 تومان قيمتش است.
*«از هر ملواني که خواستي بپرس» عنوان کتابي است از نشر نيماژ که در آن گلچيني از ترانه هاي غربي از خوانندگاني همچون باب ديلن و تام ويتس آمده است.
*از يک ترانه سراي ايراني که ترانه هاي ممنوعه هم زياد دارد کتابي به نام «پرنده هاي قفسي» به بازار آمده است. انتشارات فصل پنجم در اين کتاب ترانه هاي مسعود فردمنش را گرد آورده که شايد مشهورترين شان هماني است که عنوان کتاب از آن گرفته شده است: «پرنده هاي قفسي/عادت دارن به بي کسي/ عمرشونو بي هم نفس/ کز مي کنن کنج قفس/ نمي دونن سفر چيه/ عاشق در به در کيه/ هرکي بريزه شادونه/ فکر مي کنن خداشونه!»
*«پرتو خرد» از غلامحسين ابراهيمي ديناني را انتشارات هرمس در 450 صفحه و به قيمت 36000 تومان منتشر کرده است.
*«تراموايي به نام هوس» از تنسي ويليامز را انتشارات ميلکان با ترجمه ي آراز بارسقيان منتشر کرده است. اگر نديده ايد برويد و بازي مارلون براندو را در فيلمي به همين نام (و شايد اتوبوسي به نام هوس) ببينيد.
*انتشارات اختران، «جامعه شناسي مدرنيته» از پتر واگنر را با ترجمه ي سعيد حاجي ناصري منتشر کرده است. 448 صفحه دارد و 30000 تومان هم قيمتش است.
*«دختري در قطار» که اين روزها استقبال خوبي در پايتخت از آن شده است کتابي است از پادولا هاوکينز با ترجمه ي محبوبه موسوي که به چاپ دوم رسيده است. 320 صفحه و 18000 تومان قيمت دارد.
*«در رهگذار باد و نگهبان لاله» در دو جلد 500 صفحه اي عنوان کتابي از مصطفي مکيان است که انتشارات نگاه معاصر منتشر کرده است. قيمت هر جلدش 30000تومان است.
*انتشارات بوتيمار با ترجمه ي محسن ابوالحسني، مروري داشته است بر زندگي و آثار ام کلثوم خواننده ي مشهور عرب و تعدادي از ترانه هاي او را هم آورده است. اين کتاب 112 صفحه دارد و 9500 تومان قيمتش است.
*«اميد عليه اميد» کتابي است از ماندلشتام درباره ي روشنفکران روسيه در دوران وحشت استاليني که بيژن اشتري ترجمه اش کرده و انتشارات ثالث در 620 صفحه و با قيمت 50000 تومان منتشر کرده است.
*و سرانجام يک کتاب هم براي دوستداران اقتصاد داريم که مي خواهند بفهمند چطور ژاپنِ شکست خورده ي بمباران اتمي شده ي تسليم شده، اين قدر پيش رفت کرده است. «ژاپن و ظهور يک ابرقدرت اقتصادي» کتابي است که دنيس ب اسميت نوشته و مهرداد معيني ترجمه اش کرده است. اين کتاب را انتشارات معين در 254 صفحه و با قيمت 14000 تومان منتشر کرده است. تا ديداري ديگر شاد باشيد و کتاب خوان!
