امسال گل ندارد شعر بهاری من! ( کلبه کتاب )

مهدی کاکولی: درود! هفته قبل گفتم که در آخرین شماره سال 97 سوتی دادیم. الانم عرض می‌کنم که در نخستین شماره سال 98 هم سوتی داشتیم! قرار بود کتاب تازه محمود دولت‌آبادی رو معرفی کنیم. منم دستمو دراز کردم و از قفسه، کتاب قبلی استاد رو ورداشتم و دادم خانم چمنیِ از همه جا بی‌خبر و گفتم چند سطر از اینو انتخاب کنین برای خیام‌نامه. خلاصه اونی که اون هفته اینجا خوندید کتاب تازه محمود خان نبود و امروز معرفیش می‌کنیم. منتظر سوتی‌های بعدی ما باشید.

تذکرةالگرانی

تذکرةالاولیای عطار با تصحیح شفیعی کدکنی سال‌هاست که قراره منتشر بشه و هی نمی‌شه. حتی سه سال پیش خودم در نمایشگاه کتاب تهران از مدیر نشر سخن خبر قطعی گرفتم که گفت پاییز سال 95 منتشرش می‌کنیم و نکرد! حالا سرانجام امسال چاپ شده در دو جلد و 1779 صفحه با قیمت سیصد هزار تومان! فکر کنم باید قسطی بخرین. از یک دوست فعال انتشاراتی درباره قیمت کتاب پرسیدم گفت: «با معیارهای قیمت‌گذاری این روزهای ناشران، اگر حد وسطی را در نظر بگیریم، یعنی به ازای هر برگ حدودا دویست تومان و نهایتا دویست و پنجاه تومان، قیمت این کتاب با هزینه‌های جانبی باید حداقل ۱۸۰ هزار و نهایتا ۲۴۰ هزار تومان می‌شد. ولی خب روال معمول نشری مانند سخن بر گرانی بوده است و مخاطب کتاب در نظرشان چندان محل توجه نبوده و نیست، بویژه آنان که بسیار علاقمند اما تنگ‌دست هستند.»

حالا گرانی کتاب به کنار، انتشارات سخن الان دو سه هفته است کتاب رو چاپ کرده ولی به کتابفروشی‌ها نداده تا خودش چاپ اولش رو مستقیم توی نمایشگاه تهران بفروشه. خب نمی‌شد اقلا روز ملی عطار می‌فرستادین بلکه در جمع عطارپژوهان و اساتید حضوریافته در نیشابور لااقل یه چارپنج دوره‌ای می‌فروختیم دلمون خوش باشه پول قبض برق دو ماه پرداخت نشده‌ی کتابفروشی‌مون جور شده؟!

تازه‌ها

این هفته کتاب تازه‌‌ی جالب زیاد نداریم. انگار همه ناشرا کتابا رو نگه داشتن واسه نمایشگاه کتاب تهران(4 تا 14 اردیبهشت) رونمایی کنن. البته سعی می‌کنیم با کمترین فاصله، کتابای تازه‌ی بدردبخور نمایشگاه رو بیاریم و در یکی دو هفته بعد همین‌جا معرفی کنیم. اما فعلا ببینیم که چی هست دم دست:

از ریچل هالیس که «خودت باش دختر»اش حسابی گل کرد کتاب تازه‌ای اومده با عنوان: «شرمنده نباش دختر». بازم نشر کوله‌پشتی منتشرش کرده. قیمت 30هزارتومان

 

 

«تام گیتس14» رو نشر هوپا منتشر کرده که عنوان کاملش اینه: «بیسکویت‌ها، گروه‌های موسیقی و نقشه‌های خیلی حسابی.» قیمتش 27هزارتومانه

 

یه داستان نوجوان هم از نشر ایرانبان داریم به اسم: «دختری به نام بوف». روی جلدش نوشته: «انتخاب معلم‌ها 2018» فک کنم کتاب خوبی باشه. البته معلم‌های ما انتخاب نکردن ها! نویسنده‌اش “امی ویلسون” هست. قیمتشم 35هزارتومان. از نشر چشمه هم کتابی اومده با عنوان “اعلان قرعه 49” نوشته تامس پینچن و ترجمه طهورا آیتی. فعلا همینا رو داشته باشین تا بعد.

شعر بهاری

هفته قبل، یک شعر بهاری از محمدعلی بهمنی توی کانال گذاشتیم که مخاطبان خوششون اومد. با توجه به اوضاع نابسامان سیل و سرود غم‌انگیز باران و سستی مسئولان، انگار برای همین روزها گفته:

 

اِمسال گُل ندارد شعرِ بهاریِ من

این شرمساریِ گُل یا شرمساریِ من؟

 

شاید هنوز اسفند پابند مانده؟ هرچند

از ابرِ فرودین است این اَشکباریِ من!

 

اما من این نبودم بی‌گُل نمی‌سُرودم

آن باغ‌هایِ رنگین اینک صَحاریِ من

 

بگذشت سال و بگذشت ـ یک سالِ بی‌ترحم

در سوگواریِ تو در سوگواریِ من

 

خنجر نشست ـ آری در قلبِ پایداری

اما نَبَست باری از زَخمِ کاریِ من

 

اُفتادی و دَویدم بی‌پا به یاریِ تو

افتادم و رسیدی بی‌پا به یاریِ من

 

بی‌گُل در این بهاران با داغیادِ یاران

یک خار هم نیرزد این یادگاریِ من

 

طفلکی پولوتون!

 

سعیده تیموری: من این هفته براتون چند سطر از کتاب‌ «آخرین روز خانم بیکسبی» رو انتخاب کردم. این کتاب جذاب و خوندنی رو نشر پرتقال برای بچه‌های 12سال به بالا منتشر کرده. چند سطرِ باحال از این کتاب رو با هم بخونیم:

“تنها تغییر است که همیشگی است.” یک روز وقتی آمدم توی کلاسِ خانم بیکسبی، این نوشته را روی تخته دیدم. این جمله را یک فیلسوف یونانی به نام هراکلیتوس بیش از 2500 سال پیش گفته. می‌دانم. درباره‌اش تحقیق کردم. البته هراکلیتوس آدم گوشه‌گیری بود که قبل از مرگ، به خودش کود حیوانی می‌مالید؛ چون فکر می‌کرد که وَرَم را درمان می‌کند، در نتیجه خردمند بودنش زیر سوال است. با این حال به نظرم این گفته به شکل ناامیدکننده‌ای واقعیت دارد. به محض این‌که فکر می‌کنی یک چیز ثابت شده، دوباره تغییر می‌کند.

مثلا پولوتون. من وقتی فهمیدم که پلوتون دیگر سیاره حساب نمی‌شود داغان شدم، و همه فقط به این خاطر است که از لحاظ گرانشی در مدارش غالب نیست و یکهو این از همه چیز مهم‌تر می‌شود. نه این‌که فکر کنم که پلوتون باید سیاره باشد. فقط به نظرم آدم‌ها باید روی تعریفشان از چیزها استوار بمانند. نمی‌شود که فقط چون یک مُشت دانشمند می‌گویند، یکهو دیگر سیاره نباشی. ماکِتی که روی تاقچه‌ی بالای تختم است نُه سیاره دارد. می‌دانم که از نظر نجومی غلط است، ولی دیدن پلوتونِ کوچک که از آن ته بیرون زده به من آرامش می‌دهد. توفر می‌گوید من زیادی این چیزها را جدی گرفته‌ام. یک‌بار بهم گفت: «هرچی چیزها بیشتر تغییر می‌کنن، بیشتر ثابت می‌مونن.» بهش گفتم شاید این احمقانه‌ترین جمله‌ای باشد که در عمرم شنیده‌ام.

*آخرین روز خانم بیکسبی/ جان دیوید اَندرسون/ هدا نژادحسینیان/ نشر پرتقال/ 25هزارتومان

 

 

عبور از خود

مهرنوش چمنی: خب بله همکارم توضیح دادن و من دیگه چیزی نمی‌گم! کتاب تازه محمود دولت‌آبادی با عنوان «عبور از خود» در اصل حدود ده، دوازده سال پیش در زمان دولت محمود احمدی‌نژاد برای مجوز به وزارت ارشاد ارسال شده که بالاخره آخرای سال 97 مجوز انتشار گرفته و تازه به دستمون رسیده. دولت‌آبادی در یک مصاحبه می‌گه: «در این کتاب، سرگذشتی آمده که درباره اتفاقاتی است که به سر من و زندگی‌ام آورده‌اند و گویا قبول این حرف‌ها و اجازه انتشار آن تا مدت‌ها برای دوستان سخت بوده است.»

بخش‌هایی از این کتاب هم اختصاص داره به خاطرات این نویسنده از زمانی که قبل از انقلاب در زندان بوده و از آیت‌الله طالقانی و هاشمی رفسنجانی هم گفته‌.

چند سطرشو بخونیم: «چه‌ها که از سر گذرانیدم و چه داغ‌ها که به دل برداشتم و چگونه آزمودم این تاریخ بی‌نجابت را بر این جغرافیای نجیب؛ و چه بسیار سالیان که سر در گریبان فرو بردم و اندیشیدم، و چه بسیار اندیشیدم تا به تصویر کشم زمانه‌ی خود را، آدمیان ـ مردمان روزگار خود را، چگونه دیر و دور از یاد بردم خویش را، از یاد بردم زندگانی را و به‌روزی را هم که می‌پنداشتم و می‌پندارم نیز آدمی اگر آدم است، پس شایان به‌روزی است؛ نیز اگر سرور موجودات بر زمین است نیز شایسته‌ی به‌روزی باید که بود و در همه حال چه زیباست آدمی اگر در ابتذال و تحقیر تباه نشده باشد!»

*عبور از خود/ محمود دولت‌آبادی/ نشر چشمه/ 117 صفحه/ قیمت: 16هزارتومان

 

 

وصال نیشابور (17)

بخش دیگری از سفرنامه «مسعود خیام» به نیشابور که در حوالی سال 1370 انجام شده (از کتاب «خیام و ترانه‌ها»، نشر نگاه):

همه جای نیشابور امروز یک سنگ سیاه و یک جای پا. دست مالیدن به جای پا و گردروبی با مژه که تبرک است و شستن جای پا با اشک که مراد دلت را می‌گیری و راز و نیاز. هرجا رد می‌شوی گورستان اولین چیزی است که به چشم می‌خورد. نیشابور شکست‌های متعددی را تحمل کرده. دردناک‌ترین باختش اما شکست ناباورانۀ رقابت با مشهد است. رقابت مرکزیت و ارشدیت. مشهد به خاطر زیارت وضعیت خاص پیدا کرده و نیشابور به ناگزیر در این یک وجب جا انواع زیارت‌گاه‌ها را بر پا کرده هر جا توانسته جای پائی به نمایش گذاشته تا شاید بتواند رقابتی کند.