علل پرخاشگری؛اطاعت ناپذیری و راه های اصلاح آن؟

ستون راه زندگی هفته نامه خیام نامه بر آن است تا در سال جدید به سئوالات مشاوره ای خانواده های محترم پاسخ دهد ، لذا از خوانندگان محترم این ستون درخواست می شود  سئوالات مشاوره ای خود را به شماره 09031502016آقای اسدی (مشاور و نویسنده ستون راه زندگی    ) ارسال   و یا از طریق پیامک تلگرامی به شماره 09389153313ارسال نموده وپاسخ خود را در شماره بعد درهمین ستون دریافت نمایند.

سوال: پسر 9 ساله ای دارم که مدتی است پرخاشگر شده علت این کار چیست و چه کار باید کرد؟

پاسخ: در پاسخ به این ولی محترم باید عرض کنم در پی وقوع هر حادثه ای ابتدا باید علت آن را جستجو کرد. یکی از علل وقوع پرخاشگری در کودکان و نوجوانان محیط ناسالم تربیتی می باشد. فرزندان اگر در محیط زندگی خود شاهد دعواها و مشاجرات والدین و سایر اعضای خانواده ی خود باشند، این امور در خلق و خوی آنان تاثیر می گذارد و در برهه ای از زندگی آنان نمایان می شود.

عامل بعدی پرخاشگری گرسنگی آنان می باشد. با توجه به افزایش اسید معده هنگام گرسنگی و تاثیر بر اعصاب، پرخاشگری دور از انتظار نیست لذا والدین در هنگام گرسنگی فرزندان خود هرگز سر به سر آنان نگذارند چراکه متاسفانه تحمل آنان به شدت کاهش می یابد.

خستگی و خواب آلودگی ناشی از فعالیت های روزانه از دیگر علل پرخاشگری آنان است. این که والدین فرزندان خود را در هنگام خواب و گرسنگی درک نمایند و زمینه ی پرخاشگری آنان را فراهم  ننمایند از هنرهای والدین می باشد.

ناکامی و شکست یکی دیگر از عوامل پرخاشگری می باشد. شکست در تحصیل، ناکامی در یافتن دوست مورد نظر، شکست در مسابقات ورزشی و … می تواند زمینه ی بروز پرخاشگری را در فرزندان ایجاد نماید. مسخره کردن کودکان و عدم توجه به نیازهای آنان از عوامل بعدی ایجاد پرخاشگری است.

در پایان لازم است این نکته را عرض نموده که پرخاشگری کودکان گاهی به دلیل مورد توجه قرار گرفتن صورت می گیرد چراکه اگر کودکان در پی پرخاشگری خود مورد توجه و عنایت والدین قرار بگیرند از این حربه بسیار استفاده می نمایند. لذا لازم است در هنگام پرخاشگری کودکان به آن بی توجهی کرده و در عوض به هنگام فروکش نمودن خشم و ناراحتی نگاه و توجه خود را به آنان معطوف داریم.

سئوال: دختر 14 ساله ای دارم که مانند گذشته اطاعت پذیری از من و پدرش ندارد و اصلا نصایح و پند و اندرز ما را قبول نمی کند، لطفا راهنمایی فرمایید.

پاسخ: فرزند شما وارد مرحله حساس و مهم نوجوانی شده است روحیه اطاعت پذیری، مختص دوره کودکی می باشد و کودکان با ورود به مرحله نوجوانی به جای اطاعت از دیگران و گوش به حرف آن ها بودن به خود متکی هستند و با این تصور که از نظر عقلی رشد کرده اند خود را عقل کُل می دانند و تمایل به شنیدن پند و اندرز به ویژه از والدین خود ندارند، لذا لازم است در هنگام نصیحت کردن موارد ذیل را رعایت کرد:

– نصیحت را هرکز با سرزنش آمیخته نکنید چراکه اثرگذاری آن کاهش می یابد

– پند و اندرز در حضور دیگران و با صدای بلند که دیگران نیز متوجه شوند روحیه تمرّد و سرکشی را در نوجوانان ایجاد می کند.

– از پندواندرز دادن های طولانی و همیشگی پرهیز شود چراکه نه تنها باعث ترمیم روابط بین فردی نمی شود بلکه شکاف عاطفی را عمیق تر می نماید.

– طبیعت نوجوان به گونه ای است که هرگز گوش شنوایی برای شنیدن نصیحت های طولانی ندارد. لذا رعایت ایجاد و خلاصه گویی مورد تاکید است.

– پندواندرز دادن به نوجوانان با روحیه دستوری به همراه ایجاد تهدید و ترس در آنان اثر تربیتی نصیحت را به شدت کاهش می دهد.

نوجوانان به دلیل تغییرات جسمانی و هورمونی ایجاد تغییرات اساسی در خلق و خوی و روح و روان نیز می شوند که لازم است والدین با ویژگی های نوجوانان در این برهه ی سنی آشنا شوند و شتابزده عمل نکنند. آنان را درک کرده و با تزریق مهر و محبت و عاطفه باعث ترمیم روابط والد- نوجوان گردند تا فرزندان به سلامت از این دوره ی گذر که سنین 12 تا 18 سالگی را شامل می شود به سلامتی عبور نمایند.

اگر در پند و اندرز دادن به فرزندان خود دچار یاس و ناامیدی شدید ادامه مسیر به شکل موجود نه تنها فایده ای ندارد بلکه فاصله ها را بیشتر می کند پس بهتر است تا نکات تربیتی لازمه را از زبان چهره ی محبوب مورد نظر فرزند خود به او منتقل نمایید.