از سیمرغ تهران تا نزدیکای نخل کن

جایزه ی فجر سال 94، جایزه ی ققنوس آینه، بهترین انیمیشن کودک و نوجوان جشنواره ی اصفهان، حضور در جشنواره ی بین المللی مادرید، برگزیده ی جشنواره ی مردمی نیویورک، دعوت به روز انیمیشن ” کن”، حضور درجشنواره های کالیفرنیا، جیپور، داداصاحب هند و آسیاپسفیک استرالیا، تنها بخشی از حضور و جوایز پرشمار انیمیشن سینمایی فهرست مقدس است؛ فیلمی که پس از دو سال، در ایران به اکران عمومی درآمده و در بخش اکران شهرستان ها، راهی نیشابور هم شده است. همزمان با آغازین روز اکران این فیلم در پردیس سینمایی شهر فیروزه، تهیه کننده و کارگردان اثر، محمد امین همدانی، سفری یک روزه به نیشابور داشت؛ برای خواندن گفتگوی خیام نامه با همدانی در حاشیه ی سفرکوتاهش، همراه ما باشید.

پرواز تاخیر داشت و آقای کارگردان هم؛ چهل و پنج دقیقه برای یک جلسه ی دو ساعته، یعنی اگر می خواهی گفتگو کنی، یا باید قید ناهار را بزنی یا لا به لای برنامه ها وقت جور کنی؛ چون پس از ورکشاپ انیمیشن که در دانشکده ی هنر برگزار می شود و افتتاحیه بعد از ظهر، اکران و نشست خبری در انتظارمان است، اما به قول بزرگترها که ” اول غذا بعد سینما”، دل به دریا می زنم و هر وقت فرصتی دست می دهد، پرسشی می کنم:

– به گفته ی بزرگی، هر آدمی اهل یه شهر یا روستایی هست و یه روزی هم به دنیا آمده، مهم این است که خودت روز تولدت را انتخاب کنی؛ بر این اساس، چه هنگامی را زاد روز خود می دانید؟

می گوید سال 76! از آن سال شروع به یادگیری حرفه ای انیمیشن کردم؛ 10 ساله بودم و پر انگیزه؛ نتیجه این که 4 سال بعد، یعنی در سال 1380 اولین کارهایم در قالب تیزر تبلیغاتی روانه ی بازار شد.

-گفتید شروع به یادگیری کردید؛ لطفا از پروسه ی یادگیری تا ن بگویید.

برای فهمیدن نرم افزارهای موجود بازار، نیاز داشتم فیلم های آموزشی زیادی ببینم؛ فیلم هایی که در گوشه و کنار دنیا تهیه شده بودند، با لهجه های متفاوت؛ کسانی که مثل بلبل انگلیسی حرف می زدند و برای فهمیدن شان باید هر قسمت را بارها و بارها گوش می دادم. بد هم نشد؛ با یک تیر، دو نشان؛ آموزش توامان انیمیشن و زبان انگلیسی. همین باعث شد در کشورهای مختلف، ارتباط راحت و موثرتری با مخاطبان برقرار کنم؛ زبان مشترک به درک مشترک کمک می کند.

-فهرست مقدس در کشورهای زیادی به نمایش در آمده است؛ حتی دلیل حضور شما در نیشابور همین فیلم است؛ زبان و درک مشترکی که از آن گفتید، چه کمکی به شما به عنوان فیلمساز کرده است؟

بگذارید برای پاسخ به شما کمی مقدمه چینی کنم؛ داستان فیلم، به قبل از اسلام باز می گردد؛ فیلم به قتل عام مسیحیان یمن در دوره ای تاریخی می پردازد. واقعه ای که ما به آن رنگ و لعاب دراماتیک داده ایم. این که یک مسلمان، داستانی از غیر مسلمانان روایت کند با توجه به طراحی چهره ی کاراکترها که برگرفته از جمجمه ی حیوانات است، در داخل کشور، ما را با بازخوردهای گاه تندی مواجه کرد؛ منتظر بودیم در جشنواره های خارجی هم مورد نقد جدی قرار بگیریم. هدف تیم ما، تنها بیان وجوه اشتراک بین مسلمانان و مسیحیان و حتی همه ی ادیان بود و این که انسان ها حاضرند برای دفاع از اعتقاداتشان تا پای جان بایستند. خوشبختانه پیام بین المللی و تکنیک بالای فیلم، در خارج از کشور درک و دریافت شد. دیده شدن اثر، نقد، نظر و مباحثه به همراه می آورد و تا زبان مشترک نداشته باشی، درک مناسبی از بازخوردها نخواهی داشت. بازخوردها کمک می کند نقاط ضعف و قوت را بشناسی و برای پروژه های آتی آماده تر شوی.

-مهم ترین بازخوردی که از مخاطبان خارجی گرفتید، چه بود؟

فیلم در روز انیمیشن کن به نمایش در آمد و پس از آن، از مخاطبان خواسته شد که درباره ی فیلم صحبت کنند؛ پر بسامد ترین جمله این بود: مگر ایران انیمیشن دارد؟یعنی باور نمی کردند ایران دارای صنعت انیمیشن باشد و جمله ی دیگری که بسیار گفته شد، این که چرا این فیلم “برای مسیحیان” ساخته شده است؟ “این جمله ی دوم به این معنا بود که چه خوب است که در خاورمیانه هم شماری از مسلمانان به مسیحیان اهمیت می دهند”. این یعنی پیام فرهنگی ما با ابزار انیمیشن به گوش دیگران رسیده است.

-از تیم صد نفره در اجرای پروژه تان گفتید؛ قدری هم از چگونگی آغاز کار و پذیرش کار بگویید.

فیلمنامه را برای یک اثر ترکیبی انیمیشن و فیلم (live action)، مرحوم فرج ا… سلحشور آورده بود؛ ما به سرمایه گذار پیشنهاد دادیم که با یک بیستم مبلغ، یعنی یک میلیارد تومان، پروژه را تحویل می دهیم. پیشنهاد تصویب و فیلمنامه برای انیمیشن بازنویسی شد، طراحی کاراکتر ها، لباس ها و ساختمان ها متناسب با معماری باستانی یمن انجام شد، دکوپاژ صحنه ها و زاویه دید دوربین مشخص شد(story bord) و ادامه ی کار که بسیار تخصصی و طاقت فرسا بود به مرور زمان پیش رفت و به این ترتیب، ظرف دو سال، 92 تا94، پروژه تکمیل شد.