از نقصان آگاهي تا «نقص ايمني»

کار ايدز در ايران از «نصيحت و اندرز اخلاقي» گذشته است!

فروغ خراشادي/ وقتي مي رسم، از تعداد زياد کفش ها متوجه مي شوم که اين گردهمايي براي مردم اهميت زيادي دارد؛ يعني مردم پذيرفته اند سلامت از درِ آگاهي وارد مي شود و دريافته اند که پيش گيري بهتر از درمان است.

مدرسه ي دخترانه ي شهيد علي دهنوي واقع در منطقه ي دهنو خالصه و کلاغان محل برگزاري کارگاهي آموزشي به مناسبت روز جهاني و هفته ي اطلاع رساني ايدز است. کارگاهي با حضور خانواده ها که از سوي مرکز خدمات جامع سلامت «شايسته» و مسئوليت اجرايي سمانه موسوي مقدم، در روز يکشنبه 19 آذرماه در سالن اجتماعات شماره 2 اين مدرسه برگزار شد.

نشستي علمي با حضور دو سخنران پزشک، شماري از هنرمندان، رئيس شورا و روحاني محل؛ جلسه اي که با توزيع بسته هاي خودياري گري با عنوان «راهنماهاي ملي خودمراقبتي» بين حاضران در جلسه و توصيه به ترويج آموزش ها همراه بود.

ايدز، نقص ايمني و نقصان آگاهي

در اين کارگاه علمي، دکتر محمدرضا داوريان درباره ي بيماري، نشانگان، راه هاي انتقال و روش هاي پيش گيري از آن سخن گفت و دکتر محمد آذيني درباره ي تاثيرات رواني ايدز و پيش گيري از آسيب هاي رواني اجتماعي، پس از ابتلا و شيوه ي سالم سازي روابط دورن و برون خانوادگي صحبت کرد.

ايدز نقص ايمني بدن است؛ کاهش روز به روز قدرت دفاعي بدن که توسط ويروس HIV ايجاد مي شود. اين بيماري شامل سه دوره ي عفونت اوليه، دوره ي نهفتگي و سندروم نقص ايمني اکتسابي است.

بر اساس آمار رسمي کشور، شمار مبتلايان به ايدز در سال 1395 از مرز سي هزار نفر گذشته است؛ اين در حالي است که طبق آمار ديگري در همين سال، شمار مبتلايان در استان خراسان رضوي 700 نفر اعلام شده است؛ اين در حالي است که به گفته ي دکتر آذيني حدود 90 درصد مبتلايان و ناقلان ويروس از بيماري خود آگاه نيستند و آمار اعلام شده تنها به قله ي کوه يخ اشاره دارد و شمار واقعي مبتلايان شايد چند برابر اين تعداد باشد.

نشانگان بيماري و راه هاي

پيش گيري

ايدز در 3 تا 6 هفته ي نخست، شبيه سرماخوردگي است؛ در ادامه کاهش وزن، استفراغ، اسهال و دانه هاي پوستي را به همراه دارد. سپس آنتي بادي ايجاد شده در خون قابل تشخيص است و احتمالا با تورم غدد لنفاوي همراه باشد. اين دوره گاه مي تواند تا بيست سال طول بکشد که به دوره ي نهفتگي موسوم است اما شخص در اين دوران هم ناقل است. نهايتا آلودگي تشديد مي شود و بيماري به اوج مي رسد. چون داروهاي فعلي از آغاز آلودگي قابل مصرف است، در صورت تشخيص، بيماري قابل کنترل خواهد بود و شخص مي تواند با رعايت بهداشت فردي و جمعي، طول عمر طبيعي و زندگي معمولي داشته باشد. براي پيش گيري کافي است راه هاي ابتلا را بدانيم :

1-  انتقال از طريق تماس جنسي محافظت نشده که شايع ترين راه انتقال است و زنان بيشتر در معرض ابتلا هستند؛ راه پيش گيري هم تماس جنسي محافظت شده(کاندوم) و محدود (يک شريک جنسي يا همسر) است.

2-   انتقال از طريق تماس خون و ترشحات آلوده که در تزريق با سرنگ آلوده ي مشترک، ابزار دندان پزشکي، تتو، خالکوبي يا دريافت خون آلوده اتفاق مي افتد و دومين راه انتشار بيماري است.

3-  انتقال از مادر به کودک که بيشتر در دو ماه آخر بارداري يا حين زايمان اتفاق مي افتد.

4-   يک را ه غير معمول هم، گاز گرفتن است؛ يعني از طريق دندان گرفتن، ويروس از شخص بيمار يا ناقل، به فرد در معرض خطر، انتقال مي يابد.

آموزش شفاف، مشاوره ي دقيق

 همه ي افرادي که ارتباط جنسي متعدد داشته اند، همچنين مصرف کنندگان تزريقي مواد محرک و روان گردان ها و مبتلايان به بيماري هاي آميزشي به علاوه ي همسران يا شرکاي جنسي اين افراد، نياز به مشاوره ي دقيق و آموزش شفاف دارند. آموزش رفتار جنسي سالم، استفاده از کاندوم و چگونگي آميزش ايمن، نياز جامعه است و به رغم ملاحظات فرهنگي، براي جلوگيري از روند رو به رشد اين بيماري در کشور بايد استمرار يابد.

مهار همه گيري ايدز، با اطلاع رساني، پيش گيري، تشخيص زود هنگام، درمان و حمايت از مبتلايان اتفاق مي افتد. همه ي افراد با مراجعه به پايگاه هاي سلامت و خانه ها ي بهداشت منطقه و محله شان مي توانند از بسته هاي خدماتي رايگان دولتي بهره مند شوند.

دوره ي نصيحت و محدوديت

 گذشته است

دکتر محمد آذيني کليد غلبه بر بيماري را سلامت رفتاري و کسب مهارت عنوان کرد؛ مهارت هايي که به گفته وي شامل خودآگاهي، خويشتن دوستي، خودباوري، تصميم گيري آگاهانه و تفکر انتقادي مي شود. مسئول واحد سلامت روان معاونت بهداشتي شهرستان با بيان اين که دوره ي نصيحت، تنبيه و محدوديت گذشته است، يادآور شد که دوستي و ارتباط صميمانه پدر و مادر با نوجوانان و جوانان موجب نهادينه شدن سلامت رفتاري در آنان، نبود خلاهاي عاطفي و کاهش ريسک ابتلا به بيماري هاي جنسي مي شود. وي از بيماراني گفت که به رغم اچ آي وي مثبت، فرزندان سالم دارند، زندگي طبيعي دارند و تنها اندوه شان رفتار نامناسب و طرد شدگي از سوي جامعه است.

آذيني يادآور شد: به نفع مردم است که حضور مبتلايان به ايدز در جامعه با راحتي و به دور از پنهان کاري باشد و از سوي ديگران پذيرفته شوند؛ دوري از مبتلايان به ايدز، کنار آمدن با بيماري را سخت تر مي کند و اين منصفانه نيست.

سرعت همه گيري ايدز در ايران رکوردار آسيا

در اين جلسه از شرکت کنندگان خواسته شد که هر کدام، يک سفير سلامت شوند و به اظرافيان خود درباره ي ايدز و راه هاي پيش گيري و مقابله با آن بياموزند. شرکت کنندگاني که اکثرا زنان و مادراني بودند که اکنون آگاه شده بودند؛ اگر سي زن از اين کارگاه آموزشي نکات اوليه را آموخته باشند، حداقل سيصد خانواده آگاه شده است و در جامعه ي ما که همه گيري ايدز گوي سبقت را از تايلند ربوده، اين امر يک گام بلند به سوي سلامتي است.