ياد«کمال» نقاش ايران بزرگ داشته شد جاي خالي مناسبت ملي براي بزرگداشت کمال الملک مراسم گرامي داشت استاد کمال‌الملک، نقاش برجسته ايران، همزمان با هفتاد و چهارمين سالروز درگذشت وي با حضور بستگان آن زنده ياد و حضور نه چندان پررنگ مسئولين و مردم نيشابور برگزار شد و آرامگاه وي گلباران شد. هم زمان با […]
ياد«کمال» نقاش ايران بزرگ داشته شد
جاي خالي مناسبت ملي براي بزرگداشت کمال الملک
مراسم گرامي داشت استاد کمال‌الملک، نقاش برجسته ايران، همزمان با هفتاد و چهارمين سالروز درگذشت وي با حضور بستگان آن زنده ياد و حضور نه چندان پررنگ مسئولين و مردم نيشابور برگزار شد و آرامگاه وي گلباران شد.
هم زمان با نکوداشت استاد کمال اللملک، به همت دانشگاه نيشابور، نمايشگاهي از اسناد تاريخي در رابطه با چگونگي ساخت آرامگاه کمال‌الملک و همچنين اسناد و مدارکي مربوط به زندگي استاد، در قالب تصاويري در محل آرامگاه وي در معرض ديد عموم گذاشته شد.
محمد غفاري معروف به کمال‌المُلک نقاش ايراني در سال 1224 ه.ش در تهران متولد شد که در برخي منابع به اشتباه کاشان را محل تولد وي عنوان کرده اند.
وي که يکي از مشهورترين شخصيت‌هاي تاريخ هنر معاصر ايران به شمار مي رود، نخستين کسي بود که از ادامة سنت هاي بي رمق نقاشي ايراني خود داري کرد و يکسر به روش طبيعت گرايي اروپايي روي آورد.
کمال الملک متهورانه سرگذشت حساس اجتماعي و سياسي خود را در گرو اين واقعيت گرايي نهاد و گزينش اين سبک، منشاء تحولات و انديشه هايي در جريان هنر و سياست آن روزگار گرديد.
حضور کم رنگ در بزرگداشت استاد رنگ ها
صبح روز دوشنبه بيست و هفتم مرداد اتوبوسي که از سوي شهرداري مامور شده بود تا جمعي از خبرنگاران، و به زعم يکي از همراهان کمال دوستان، را به محل اجراي مراسم برساند، در حالي به راه افتاد که خالي بودن بسياري از صندلي هاي آن حاکي از عدم استقبال از مراسم بود؛ خلوتي نسبي آرامگاه استاد نيز بر اين امر صحه مي گذاشت. که شايد يکي از مهم ترين دلايل آن عدم اطلاع رساني مناسب بود.
محمداسماعيل اعتمادي، رئيس اداره ميراث فرهنگي، با اشاره به اينکه جاي روز ملي کمال الملک در تقويم ما خالي است افزود: تلاش مي کنيم، يک روز ملي براي بزرگداشت ياد و خاطره استاد به ثبت برسانيم.
مسئول روابط عمومي شهرداري با اذعان به اين که اين برنامه در خور شأن استاد نيست تصريح کرد: خودمان حقيقتا از برگزاري مراسم به اين شکل راضي نيستيم ولي اميدواريم شهرداري، شوراي شهر و اداره ميراث فرهنگي و همه مسئوليني که غايب هستند، عزم جدي تري نشان دهند.
صبوري با بيان اينکه کمال الملک يک شخصيت جهاني است، افزود: رايزني هايي براي خواهر خواندگي 2 شهرستان نيشابور و کاشان انجام شده که به شهرداري کاشان پيشنهاد داديم تفاهم نامه اي امضا شود و دو همايش با شکوه در نيشابور و کاشان در سطح ملي در تجليل استاد کمال الملک برگزار شود و همچنين در هفته فرهنگي نيشابور برنامه هايي از جمله ضرب سکه با تصوير استاد، تمبر يادبود و توزيع کارت پستال هايي به يادبود استاد خواهيم داشت.
وي همچنين از برگزاري شب شعر استاد در ششم مهرماه به مناسبت سالروز تولد کمال الملک استاد در منزل وي خبر داد.
خانه کمال ميزبان هنردوستان
بازديد از منزل وي در روستاي حسين آباد شهرستان فيروزه که به همت اداره ميراث فرهنگي فيروزه بازسازي شده است، از ديگر بخش‌هاي برنامه بزرگداشت کمال بود.
خانم مژدگانلو از نوادگان استاد به خبرنگار ما اظهار داشت: سال گذشته فيلمي به همت آقاي مقدم، مستند ساز، در رابطه با استاد، آثار و خانه اش که سقف آن ريخته بود و کسي به فکرش نبود به نمايش در آمد که اين فيلم باعث شد مسئولين به بازسازي خانه ايشان اقدام کنند.
براي رسيدن به منزل استاد بايد از جاده فيروزه مي گذريم و ميدان خاکي آن را دور مي زنيم.
منزل استاد با آن ديوار کاه گلي از دور خود نمايي مي کند و پس از ورود، حوض فيروزه اي در وسط حياط و نيز تابلوهاي نسخه برداري شده اي از آثار استاد که گرداگرد ديوارهاي خانه نصب شده و البته با ناديده گرفتن بخش هاي مخروبه آن، بازديدکنندگان را تحت تاثير فضا قرار مي دهد.
عصمت مژدگانلو از نوادگان استاد کمال، مطالبي از زندگي اين نابغه نقاشي براي حاضران بيان کرد. وي در رابطه با نحوه اجراي مراسم به خبرنگار ما بيان داشت: پارسال که کار خاصي انجام نشد اما مراسم امسال از سال قبل بهتر است. وي افزود: خوب است جاده منتهي به منزل استاد را درست کنند تا مردم و مسافرين رغبت بيشتري پيدا کنند به اينجا بيايند و ياد استاد زنده بماند.
در پايان مراسم رودابه باقري از شعراي نيشابوري اشعاري در ستايش نيشابور خواند و حاضرين پس از گرفتن عکس يادگاري منزل استاد را ترک گفتند تا به انتظار وعده هاي مسئولين مبني بر برگزاري مراسمي در خور شان ايشان بنشينند.
کمال و مشروطه خواهي
گفته مي شودکمال الملک، مصادف با انقلاب مشروطه، اگرچه به مشروطه خواهان متمايل بود ولي در جنبش مشروطه خواهي مشارکت مستقيم نداشت. در اين هنگام کمال الملک با انتشار مقالات و ترجمه برخي آثار ژان ژاک روسو و ديگر نويسندگان آزادي خواه فرانسه، به سهم خود با حرکت مردم، همراه گرديد.
او در سال 1307 نيشابور را فضايي آرام مي يابد و به ملک شخصي خود در حسين آباد کمال نيشابور کوچ مي کند و حدود 12 سال آخر زندگي خود را در آنجا سپري مي کند. وي بر اثر حادثه‌اي از يک چشم نابينا شد ولي با اين وجود تا سال هاي آخر زندگي به نقاشي ادامه داد.
اين نقاش برجسته ايراني، 27 مرداد سال 1319 ه. ش در سن 95 سالگي در نيشابور، دار فاني را وداع گفت و در جوار مقبره عطار به خاک سپرده شد.
آزاده مهدیار ـ خبرنگار
