نيشابور هم مانند ديگر شهرها شاهد افزايش تلخ آمار کودک آزاری است,آزار کسانی که جز گريه؛دفاعي ندارند

• بيشترين نحوه کودک آزاري، به ترتيب ، آزار جسمي، آزارجنسي، عاطفي و غفلت و بي توجهي والدين نسبت به کودکان شان بوده است.

• در نيشابور از ابتداي سال 96 ، تاکنون 38 مورد گزارش کودک آزاري داشته ايم که از اين تعداد، 13 کودک براي تامين امنيت و حفظ سلامت شان از خانواده جداسازي شدند. در سال 95، مجموعا 52 مورد گزارش کودک آزاري بوده که منجر به جداسازي 28 کودک از خانواده شده است. با مقايسه آمار سال 95 و سال 96 تاکنون، مي توان گفت که در نيشابور  گزارش هاي کودک آزاري  افزايش داشته است.

رضا ميرابي– يکي از موضوعات دردناک و تاسف بار که اين روزها جايي داغ  در ميان اخبار سرد ديگر پيداکرده است، کودک آزاري است.عبارتي که در عين آشنايي، غربتي عجيب دارد. ماجراي بنيتاي 8 ماهه که در ددمنشانه ترين حالت از گرما و گرسنگي داخل خودروي ربوده شده پدرش جان باخت، هنوز هم دردناک است.آتناي 7 ساله که يادآوري جسد تکه تکه شده ش هم هرخاطري را جريحه دار مي کند. در اين ميان اما دختر 7 ساله نيشابوري ملموس تر از بقيه در ذهن نيشابور ماندگار شد. اين سلسله حوادث خونين کودک آزاري، توجه عمومي را به اين موضوع معطوف کرده است.

کودک آزاري چيست؟

صداي گريه کودک همسايه رشته افکارم را مي گسستند. با ترديد تلفن را بر مي دارم و با شماره تلفن 123 تماس مي گيرم. عددي که همه، کم و بيش، آن را چاپ شده در کنار ماشين هاي اورژانس اجتماعي مي شناسند. صدايي رسا پاسخ مي دهد. مي پرسم که آيا مي توانم يک مورد کودک آزاري گزارش دهم؟ با لحني جدي مي گويد: بله حتما. ادامه مي دهم: اصلا چه چيزي کودک آزاري است؟ گريه کودک کوچک همسايه هم مي تواند کودک آزاري باشد؟ مکث مي کند، در پاسخ در تشريح کودک آزاري مي گويد: «هر امري در جهت سواستفاده از کودک صورت گيرد و يا موجب صدمه رسيدن به کودک در زمينه هاي جسمي، جنسي و عاطفي شود، کودک آزاري محسوب مي شود و قابل پيگيري است. مثال عيني اين عمل هم مي تواند تکدي گري، محروم کردن کودک از تحصيل، ضرب و جرح و …باشد اما هرکسي فرزند خود را تا حدي کمي تنبيه جسمي يا عاطفي مي کند اما شدت و ميزان آن کم است و نمي تواند در دايره کودک آزاري قرارگيرد.»

تشکر مي کنم و تلفن را قطع مي کنم. هنوز هم فکرم مشغول است.چه تعداد کودک خردسال هر روز، بهترين دوران زندگيشان را با درد مي گذارنند؟

کودک آزاري بدل به پديده شده است

با رئيس اداره بهزيستي نيشابور به گفتگو مي نشينم. او مي گويد: کودک آزاري يک پديده و يک آسيب نوظهور است. متاسفانه امروزه کودک آزاري از سطح کلان شهر ها فراتر رفته و حتي به شهرهايي کوچک تر از نيشابور نيز شيوع پيدا کرده است.

علي صدر مي افزايد: آمار کل کودک آزاري در يک دهه اخير در سطح کشور افزايش پيدا کرده است. اما آمار به اين معني نيست که در گذشته کودک آزاري وجود نداشته است. بلکه در اين مدت آگاهي يافتن مردم از حقوق کودکان، حمايت هاي قانوني بيشتر، شناخته شدن وجه دردناک کودک آزاري و پرداختن رسانه ها به اين موضوع، سبب برانگيخته شدن حساسيت هاي عمومي نسبت به کودک آزاري شده است.کودکان در گذشته نيز مورد آزار قرار مي گرفته اند اما اين موضوع گزارش نشده است. آمارهاي ارائه شده از کودک آزاري نمي تواند دورنماي دقيقي از وضعيت موجود ارائه کند زيرا بسياري از موارد کودک آزاري به مرجع مرتبط گزارش نمي شود.

کودک آزارهاي همشهري!

وي خاطر نشان کرد: براساس آماري که به طور معمول از سمت اورژانس اجتماعي، مراجعه به اداره و مکاتبه هاي ادارات ديگر به بهزيستي اعلام شده است، از ابتداي سال 96 ، تاکنون 38 مورد گزارش کودک آزاري داشته ايم که از اين تعداد، 13 کودک براي تامين امنيت و حفظ سلامت آنها از خانواده جداسازي شده اند و بقيه با پيگيري مجموعه اورژانس اجتماعي، بعد از اطمينان از امکان زندگي کودک در خانواده، بازگشت داده شده اند. در سال 95، مجموعا 52 مورد گزارش کودک آزاري بوده که منجر به جداسازي 28 کودک از خانواده آن ها شده است. با مقايسه آمار سال 95 و سال 96 تاکنون، مي توان گفت که افزايش گزارش هاي کودک آزاري  را داشته ايم.

او در تشر يح انواع کودک آزاري و ميزان آنها تصريح کرد: کودک آزاري انواع مختلفي دارد.جسمي، جنسي، عاطفي و غفلت و سهل انگاري است. کودک آزاري جسمي، حمله فيزيکي، ضرب و شتم و سوزاندن و داغ کردن کودک است. کودک آزاري جنسي، که در اين نوع به نحوي از کودک سو استفاده مي شود که منجر به ارضاي بزرگ سال مي شود که حتي مي تواند منجر به ارتباط کامل جنسي نشود. کودک آزاري عاطفي  به هرگونه رفتار نامناسب با کودک که بر عملکرد شناختي و رفتاري کودک تاثير بگذارد، اطلاق مي شود.نوع چهارم کودک آزاري هم، غفلت و بي توجهي به نياز هاي کودک از قبيل مسکن، خوراک، تحصيل و… است.

به گفته اين مقام مسئول، بيشترين نحوه کودک آزاري، به ترتيب ، آزار جسمي، آزارجنسي، عاطفي و غفلت و بي توجهي والدين نسبت به کودکانشان بوده است.

رئيس سازمان بهزيستي نيشابور در واکاوي علل کودک آزاري، بيان کرد: اين واقعه دلايل مختلفي دارد. در وهله اول کودکاني بيشتر مورد آزار و اذيت قرار مي گيرند که علتي در خود داشته باشند. مثلا کودکان معلول که بخاطر معلوليت از سمت خانواده ها به عنوان يک سربار و باعث سرخوردگي شناخته مي شوند، بيشتر مورد اذيت و آزار قرار مي گيرند.

صدر اظهار کرد: بعضي از کودکان که نارسايي هاي رواني دارند مي توانند ديگر گروه در معرض کودک آزاري باشند. مانند کوکان کج خلق و نافرمان که گاه به دليل مبتلا بودن به بيش فعالي و… بيشتر مورد خشونت قرار مي گيرند. خانواده ها نمي دانند که اين کودکان نياز به درمان و مصرف دارو دارند و با تنيبه بدني اين اختلالات برطرف نمي شود. هم چنين کودکان طرد شده که بعضا حاصل ارتباط نامشروع يا بارداري ناخواسته هستند، از گروه هاي پرخطر و در معرض آزار هستند.

وي با بيان اينکه اغلب نمونه هاي کودک آزاري، در مناطق جنوبي و حاشيه اي شهر است، ادامه داد: دسته اي ديگر علل کودک آزاري مربوط به والدين است. والدين از روش هاي تربيتي درست آگاهي ندارد. سطح سواد، وضعيت مالي، فرهنگي و شغلي اين خانواده ها پايين است. سابقه محکوميت در اين خانواده ها ديده مي شود. اغلب به موادمخدر اعتياد دارند يا سابقه اعتياد دارند. سابقه طلاق در اين خانواده ها به وفور يافت مي شود.انزواي اجتماعي خانواده هم از ديگر علل کودک آزاري است.

اين فعال مدني اظهار کرد:  نبايد به طوري باشد که با کوچکترين صدايي که از کودک شنيده مي شود، ظن بر کودک آزاري گذاشته شود. معمولا اگر صداي شيون و گريه کودک به طور مداوم شنيده شود، آثار ضرب و جرح در بدن او ديده شود و… بايد براي کودک آزاري گزارش داده شود. با اين وجود هر زمان که فردي شک کرد که در مجاورت او کودکي مورد آزار قرار مي گيرد، مي تواند با اورژانس اجتماعي تماس بگيرد. ما پس از هماهنگي با مرجع قضايي، مداخله مي کنيم و مراتب بعدي که شامل معاينات بدني و رواني، پرس و جو از منابع و اعضاي خانواده، مشاوره و … را انجام مي دهيم.

با کودک آزاري چه گونه برخورد مي شود؟!

به گفته صدر، در برخي از اين موارد اگر فوريت مسئله بالا باشد به طوري که امکان زندگي کودک در محيط خانواده فراهم نباشد و سلامت او در مورد تهديد باشد، کودک را از خانواده به صورت موقت و دائم جدا مي کنيم. در موارد ديگر پس از برگزاري جلسات مشاوره و اطمينان از ثبات شرايط درخانواده، کودک به محيط خانواده برگشت داده مي شود.

به گفته او، محل نگه داري اين کودکان، خانه هاي فرزندان بهزيستي است که در دو رده سني 6 تا 12 سال و 12 تا 18 سال در 5 مرکز با عنوان خانه فرزندان نگه داري مي شوند. هم چنين کودکاني که زير 6 سال هستند، در شيرخوارگاه حضرت علي اصغر(ع) مشهد نگهداري مي شوند.

دو واحد اورژانس اجتماعي در شهرستان فعال هستند که در هر واحد، يک روانشناس و يک مددکار براي مشاوره، مداخله و بازديد از موارد کودک آزاري و موضوعات ديگر حضور دارند.

در ادامه گزارش به سراغ يک مددکارِ «مداخله در بحران« شاغل  اورژانس اجتماعي مي روم و با او  گفت و گو مي کنم.

سمانه احيايي نيز با تاکيد بر صحت سنجي گزارش هاي ارسالي، مي گويد: در بسياري از موارد گزارش شده،  بعد از پيگيري عوامل اورژانس اجتماعي، مشخص شده که کودک آزاري صورت نگرفته است. در هنگام گزارش دادن، بايد دقت شود که کودک آزاري زماني اتفاق مي افتد که اسباب آزار و اذيت کودک به طور مکرر اتفاق بيفتد.

احيايي افزود: علت بيش تر کودک آزاري ها عدم مهارت فرزندپروري والدين، فاصله سني پدر و مادر با فرزندان، اعتياد ، فقر مادي و طلاق است که اين ها به صورت يک زنجيره به يک ديگر مرتبط است و ممکن است در مواردي چند عامل دخالت داشته باشند.

دوباره زنجيره کودک آزاري هاي خونين اخير را مرور مي کنم. به راستي سهم هر شهروند  از کاهش اين پديده دردناک چيست؟

شما در اين باره چه فکر مي کنيد. نظر هاي خود را به تلگرام «خيام نامه» ارسال کنيد.