چگونه عذرخواهي کنيم؟ هرگاه موجب رنجش شخصي مي‌شويم، مي‌دانيم که بايد عذرخواهي کنيم اما آيا واقعا مي‌دانيم چرا عذرخواهي مهم است و عذرخواهي خوب چه فايده‌اي دارد؟ محققان در اين‌باره بسيار تحقيق کرده‌اند و معتقدند عذرخواهي ـ از نوع صادقانه ـ اهميت بسياري دارد. برخي دلايل اهميت عذرخواهي اشاره مي‌کنيم. وقتي شما يک قانون اجتماعي […]
چگونه عذرخواهي کنيم؟
هرگاه موجب رنجش شخصي مي‌شويم، مي‌دانيم که بايد عذرخواهي کنيم اما آيا واقعا مي‌دانيم چرا عذرخواهي مهم است و عذرخواهي خوب چه فايده‌اي دارد؟
محققان در اين‌باره بسيار تحقيق کرده‌اند و معتقدند عذرخواهي ـ از نوع صادقانه ـ اهميت بسياري دارد. برخي دلايل اهميت عذرخواهي اشاره مي‌کنيم.
وقتي شما يک قانون اجتماعي را نقض کرده‌ايد عذرخواهي نشان مي‌دهد شما به آن قوانين کاملا واقف هستيد و معتقديد چنين قوانيني بايد وجود داشته باشد و نقض آنها اشتباه محض است. اين کار موجب مي‌شود ديگران بدانند شما متوجه رفتار نامناسبتان شده‌ايد و همين مساله به آنها احساس آرامش و امنيت دهد.
عذرخواهي سبب مي‌شود شأن و احترام کسي که به او صدمه زده‌ايد دوباره به او بازگردد. وقتي به او بگوييد مي‌دانيد همه چيز تقصير شما بوده، آزردگي و جراحت‌هاي روحي‌اش التيام يافته و احساس بهتري پيدا مي‌کند.
عذرخواهي به وسيله گفت‌وگو در‌باره موضوع ناراحت‌کننده کمک مي‌کند روابط خدشه‌دار شده بهبود يابد و باز هم از کنار يکديگر بودن احساس آرامش کنيد.
معذرت خواستن از صميم قلب به ديگران يادآورمي‌شود که شما به رفتار اشتباه خود افتخار نمي‌کنيد و هرگز قصد نداريد آن را تکرار کنيد. با اين کار به ديگران يادآور مي‌شويد شما از آن دسته افرادي هستيد که به طور کلي مراقب رفتارشان بوده و براي رفتار خوب ارزش قائل هستند، هرچند گاهي اشتباه کنند.
فوايد عذرخواهي
ارتباط مناسب با ديگران داشتن منبعي سرشار از احساس آرامش در فرد به وجود مي‌آورد، در حالي که درگيري و کشمکش موجب اضطراب فراواني مي‌شود که پيامدهاي بدي به جا مي‌گذارد. هنر عذرخواهي را بياموزيد. هرگاه به آن نياز پيدا کرديد متوجه خواهيد شد که چقدر در کم کردن اثرات منفي يک درگيري مفيد است و از تنش‌ها مي‌کاهد. عذرخواهي صحيح و مناسب مي‌تواند در اصلاح و محکم کردن روابط کمک و شما را از کشمکش‌هاي بيهوده و بي‌منطق دور کند. ارزش امتحان کردنش را دارد!
دليل سخت بودن عذرخواهي براي برخي از افراد
براي برخي افراد، عذرخواهي پذيرش اين موضوع است که آنها افراد نالايقي هستند که معمولا اشتباه مي‌کنند و وجودشان با نقص و خطا همراه است. برخي نيز معتقدند اگر پس از يک دعوا زودتر از ديگري عذرخواهي کنند به معناي قبول تقصير است و مسئوليت تمام آن درگيري به ناحق به گردنشان مي‌افتد.
آنها فکر مي‌کنند اگر از ديگري عذرخواهي کنند موجب مي‌شوند طرف مقابل گناه سهم خود در ايجاد درگيري را نپذيرد و همه خطاها را متوجه آنها نمايد. گاهي اوقات هم حس مي‌کنند ممکن است عذرخواهي موجب شود تمام توجه‌ها به خطاي پيش‌آمده جلب شود، خطايي که بهتر است فراموش شود. در هر حال در شرايط مناسب عذرخواهي مناسب به تمام مشکلات پايان مي‌دهد و مي‌تواند ارزش‌هاي مشترک را تائيد کند و احساسات مثبت را به وجود بياورد.
عذرخواهي هميشه فکر خوبي است
اگر کاري که شما کرده‌ايد سبب درد و ناراحتي در فرد ديگري شده است، عذرخواهي بهترين کاري است که مي‌توان کرد، حتي اگر رفتارتان غيرعمدي بوده است؛ زيرا عذرخواهي موجب بازشدن درهاي ارتباطي شده و شما مي‌توانيد با فردي که صدمه ديده دوباره ارتباط برقرار کنيد. همچنين با اين کار به فرد مي‌گويد که شما چقدر پشيمان شده و برايشان اهميت قائل هستيد و به دنبال اين عذرخواهي شخص مقابل احساس امنيت و آرامش خواهد کرد. حتي مي‌توانيد از اين فرصت استفاده کرده و يکسري قوانين براي آينده بين خودتان وضع نماييد.
در حقيقت اگر مايليد روابط خوبتان را با ديگران حفظ کنيد درصورت اشتباه کردن حتما عذرخواهي کنيد.
چه موقع عذرخواهي درست نيست
يادتان باشد عذرخواهي براساس قول‌هاي پوچ و بي‌ارزش بسيار بد و نامناسب است. يکي از مهم‌ترين عملکردهاي عذرخواهي اصلاح وضع بد ايجاد شده و بازسازي اعتماد از دست رفته است. پس اگر قصد نداريد دست از رفتار آزاردهنده خود برداريد، بهتر است بدانيد عذرخواهي کوچک‌ترين دردي را دوا نخواهد کرد. اگر قول بدهيد تغيير خواهيد کرد، اما همچنان به رفتار نامناسبتان ادامه دهيد، پس بهتر است هرگز عذرخواهي نکنيد، چون عذرخواهي به اين شکل ارزش نخواهد داشت. گاهي اوقات هم ممکن است طرف مقابل براي قبول عذرخواهي، درخواست‌هايي غيرمعقول و حتي غيرممکن داشته باشد که در اين مواقع نيز عذرخواهي چندان کاري پيش نخواهد برد، زيرا هيچ شخصي نمي‌تواند به خواسته‌هاي نامعقول شخص ديگر پاسخ مثبت دهد.
چگونه عذرخواهي کنيم
وقتي متوجه شديد کار ناپسندي انجام داده و فردي را رنجانيده‌ايد بايد از او عذرخواهي کنيد، اما آيا مي‌دانيد چگونه بايد عذرخواهي کرد؟ اين روش‌ها مي‌تواند راهنماي شما باشد:
بدانيد چه وقت بايد عذرخواهي کنيد: دانستن اين‌که چه موقع عذرخواهي کنيد،
به اندازه چگونه عذرخواهي کردن مهم است. به طور کلي هرگاه احساس کرديد موضوعي باعث رنجش کسي شده است، بهترين کار عذرخواهي و از بين بردن فضاي تيره حاکم است، اما اگر مطمئن نيستيد کار بدي کرده‌ايد و طرف مقابل بدون منطق ناراحت شده است، شما مي‌توانيد در‌باره موضوع صحبت کنيد و ببينيد آيا واقعا دليل ناراحتي فرد مقابل صحيح است يا خير.
مسئوليت‌پذير باشيد: مسئوليت‌پذيري يعني پذيرفتن اشتباهاتي که موجب صدمه رساندن به ديگري شده و مهم‌ترين ـ و فراموش‌شده‌ترين ـ بخش اکثر عذرخواهي‌هاست. مثلا وقتي مي‌گوييد: متاسفم که از حرفم ناراحت شدي، يعني اين‌که من حرفي نزده‌ام که تو ناراحت شوي و اين واکنش تو اصلا منطقي نيست.
اما وقتي بگوييد: فکر نکرده حرف زدم و احساسات تو را جريحه‌دار کردم و بابت اين موضوع بسيار ناراحتم. با اين‌گونه صحبت کردن تائيد مي‌کنيد که شما مي‌دانيد به طرف ديگر آسيب رسانده‌ايد و مسئوليت آن را نيز مي‌پذيريد.
ابراز پشيماني کنيد: وقتي مي‌خواهيد عذرخواهي‌تان موثر واقع شود، خيلي مهم است ارزش ابراز ندامت را بدانيد. مسئوليت پذيرفتن مهم است، اما اين‌که طرف مقابل بداند شما چقدر از رفتارتان پشيمان هستيد نيز از اهميت خاصي برخوردار است. ديگران از اين‌که ببينند شما به جهت اين‌که موجب ناراحتي‌شان شده‌ايد، ناراحت هستيد اندکي احساس آرامش خواهند کرد. گفتن جملاتي از اين قبيل که: «اي کاش باملاحظه‌تر رفتار مي‌کردم»، «اي کاش احساس تو را هم در نظر مي‌گرفتم»، «اميدوارم عذرخواهي‌ام را بپذيري»، نشان‌دهنده پشيماني خالصانه شماست.
درصدد جبران برآييد: اگر راهي وجود دارد که مي‌توانيد اشتباه خود را جبران کنيد، حتما آن را انجام دهيد. در واقع اين کار بخشي از عذرخواهي صادقانه است و اين‌که نشان دهيد واقعا از رفتارتان پشيمان هستيد و مي‌خواهيد اوضاع را رو به راه کنيد. مثلا اگر حرف بدي زده‌ايد بايد با گفتن سخني خوب موجب احساسات خوب در فرد شويد. يا اگر کاري کرده‌ايد که اعتماد فرد از شما سلب شده بايد کاري کنيد اين اعتماد از دست‌رفته بازسازي شود.
مرزها را دوباره مشخص کنيد: يکي از مهم‌ترين بخش‌هاي عذرخواهي تعيين و تائيد مرزهاست. وقتي شما با کسي وارد دعوا و جرو بحث مي‌شويد، درواقع در حال نقض قوانين اجتماعي هستيد و عذرخواهي کمک مي‌کند طرفين دعوا دوباره مرزهاي حرمت را تائيد کنند و مراقب باشند در آينده از حد و حدود مورد نظرخارج نشوند. اين رفتار باعث مي‌شود در آينده نسبت به يکديگر احساس بهتري داشته باشند.چند راهنمايي ساده
حواستان باشد وقتي عذرخواهي مي‌کنيد، در مورد بخشي از کشمکشي که شما موجب شده‌ايد سخن بگوييد و همه ماجرا را گردن نگيريد. بيشتر مواقع در دعوا و جرو بحث‌ها دو طرف مقصر هستند و معمولا کسي که بيشترين گناه را دارد اول عذرخواهي مي‌کند، اما اين به معناي پذيرفتن تمام مشکل نيست.
عذرخواهي را با روشي موثر و به گونه‌اي انجام دهيد که طرف مقابل نيز اگر در شدت بخشيدن کشمکش بي‌تقصير نبوده تشويق به عذرخواهي شود.
اگر فرد مقابل چنان آزرده‌خاطر بود که نمي‌توانست براحتي شما را ببخشد، به او وقت دهيد و با رفتارهاي مناسب خود او را آماده پذيرش عذرخواهي‌تان نماييد. معمولا عذرخواهي‌هاي صادقانه و از صميم قلب سريع‌تر پذيرفته مي‌شود. از ياد نبريم اين يک عمل اخلاقيست.
