شامگاه یکشنبه، نیمه مهرماه ۱۴۰۳, آیین رونمایی از دو اثر تألیفی انسان‌شناس معاصر، دکتر نعمت اله فاضلی، با حضور مصطفی ملکیان، یکی از اندیشمندان نامدار معاصر، در نیشابور برگزار شد. این نشست که با نام «صلح از مدرسه می‌آید»، سامان یافته بود، در سالن همایش‌های جهاد دانشگاهی نیشابور و با حضور پرشمار نیشابوریان علاقه‌مند […]
شامگاه یکشنبه، نیمه مهرماه ۱۴۰۳, آیین رونمایی از دو اثر تألیفی انسان‌شناس معاصر، دکتر نعمت اله فاضلی، با حضور مصطفی ملکیان، یکی از اندیشمندان نامدار معاصر، در نیشابور برگزار شد. این نشست که با نام «صلح از مدرسه می‌آید»، سامان یافته بود، در سالن همایش‌های جهاد دانشگاهی نیشابور و با حضور پرشمار نیشابوریان علاقه‌مند به فرهنگ و کتاب، شکل گرفت.
حقیقت آشکاره نیست
در آغاز برنامه، ملکیان با دستاویز قرار دادن مفهوم صلح و عبارت « «صلح از مدرسه می‌آید»، به ایراد سخن پرداخت و گفت: سخن بر سر این است یا حداقل مدعای من این است که صلح از مدرسه می آید؛ با هر آموزش و پرورشی نمی توانی انسانهای طرفدار صلح داشته باشی؛ از هر مدرسه ای صلح طلبان بیرون نخواهند آمد.
از این‌رو، مهمترین منظر، منظر تعلیم و تربیت است. ملکیان در بخشی دیگر از کلام خود گفت: چرا باید انتظار داشته باشیم از این مدارسی که ما داریم، انسان صلح‌طلب بیرون بیاید؟
در مدرسه ای که از اول سخن از دشمن است؛ یا مرگ بر فلان است؛ یا چه کسی را به کجا نباید راه داد یا چه کسی از فلان جا باید بیرون برود یا چه کسی در کجا حق زندگی ندارد و … چطور می‌توان انتظار داشت در چنین فضایی، انسان صلح‌طلب تربیت شود؟
این استاد حوزه تفلسف و اندیشه‌ورزی با بسط کلام خود به مبحث «حقیقت» و تبیین این مفهوم نزد تعصب‌ورزان، افزود: حقیقت آشکاره نیست؛ چیز واضحی نیست.
حقیقت با مساعی همه انسانها در تمام طول تاریخ، در تمام فرهنگها، در تمام سنتها، در تمام حوامع، در تمام تمدن‌ها؛ در تمام برهه‌های تاریخی،… آن‌هم به صورت ذره‌ذره انسانها به سویش نزدیک می‌شوند.
این نظریه را ناآشکارگی حقیقت می گویند.
حقیقت چیزی در فاصله کهکشانی از انسانها قرار گرفته است.
ملکیان در ادامه به این نکنه مهم توجه داد که اگر فکر کنیم هر موضوعی فقط یک نحوه پرداخت دارد و هر مشکلی فقط یک راه حل دارد، این خلاف ناآشکارگی حقیقت است. از این‌رو، اگر حقیقت ناآشکار است، پس ما باید بتوانیم ذهن خود را بگشاییم و هر سخنی را بشنویم. سپس فکر کنیم و ببینیم این سخنِ شنوده را بپذیریم یا نه!
این اندیشمند معاصر در الزام گشودگی ذهن، به مشخصات و خصوصیات انسان گشوده‌ذهن اشاره کرد و گفت: انسان گشوده‌ذهن؛
۱- جزم و جمود ندارد…
۲- تعصب ندارد؛ یعنی وفاداری بی‌قید و شرط ندارد.
۳- آرزواندیشی را از بین می‌برد؛ یعنی احساس را تبدیل به عقیده نمی‌کند.
بنابراین قائل به ناآشکارگی حقیقت، با دیگران وارد گفتگو می شود؛ به این دلیل که می‌داند او بخشی از حقیقت را می‌بینید و دیگران بخش‌هایی دیگر را که برای او، امکان ظهور نداشته است.
و این گفتگو، یعنی چیزی در شما هست که من نیاز به دانستن آن دارم؛ و چیزی در من هست که شما نیاز به دانستن آن دارید…
الفبا خود زندگی است
در بخش بعدی، دکتر نعمت‌اله فاضلی، دکتری جامعه شناسی و نویسنده کتاب‌های «صلح ایرانی» و «الفبای زندگی» در جایگاه سخنرانی قرار گرفت و در دیباچه سخن، به تمجید از خیر مدرسه ساز نیشابوری، عبدالرضا وکیلی پرداخت و گفت: من دست و روی این انسان را می بوسم؛ کسی‌که برای کتاب، خانه بسازد؛ کسی که برای یک شهر، ۱۰۰ مدرسه بسازد، انسان بزرگ و شریفی است… من از دوستان پرسیدم در این شهر خیابان و بلوار و مکانی به نام این شخص، عبدالرضا وکیلی، نیست؟! گفتند سراغ نداریم!
گفتم مهم این است که نام وکیلی بر دل این مردم ثبت شده است…
فاضلی در ادامه، به دلایل نوشتن کتاب الفبای زندگی پرداخت و گفت: من «الفبای زندگی» را نوشتم که بگویم اتفاق فاجعه‌باری دارد در کشور می‌افتد! در ایران، خواندن و نوشتن دچار بحران شده است… این را آمارها می‌گوید؛ معدل ۹/۲ علوم انسانی می‌گوید…
دکتر فاضلی سخنانش را چنین پی گرفت: خواستم در این کتاب، الفبای زندگی، دیدگاهی را مطرح کنم که الفبا، استعاره از زندگی نیست؛ بلکه خود زندگی است و به گفته فیلسوفانی چون گادامر، هایدگر و ویتگنشتاین، ما در خانه زبان سکنی گزیده‌ایم.
دموکراسی از کجا می‌آید؟
دکتر فاضلی در ادامه با طرح پرسش «دموکراسی از کجا می‌آید», افزود: دموکراسی و توسعه از نویسایی و خوانایی می آید؛ صحبت بر سر افراد نیست؛ بلکه باید شاخص سواد همگانی را در نظر بگیرید. وی افزود: اگر ۱۰ تحول بزرگ در جهان اتفاق افتاده باشد؛ کلیدی ترین آن آموزش است و کلیدی ترین بخش آموزش، نویسایی و خوانایی است.
این در حالی است که مطابق آمار سال ۱۳۹۵ در کشور، بیش از ۱۰ میلیون بیسواد مطلق و بیش از۱۰ میلیون کم‌سواد داریم. یعنی بیش از ۲۱ میلیون نفر از ایرانیان بیسواد هستند که این تعداد، معادل جمعیت سال ۱۳۰۰ است!
این مدرس دانشگاه و نویسنده تاکید کرد: خواستم با نوشتن الفبای زندگی، زندگی را بصورت جدیدی صورت‌بندی کنم.
من نمی‌خواستم بگویم که زندگی قدرت است یا تکنولوژی است یا پول و … است. این را نوشتم که بگویم زندگی نوشتن است و خواندن است…
دکتر فاضلی با انتقاد ضمنی از وابسته شدن انسان امروزی به شبکه‌های اجتماعی و وسایل ارتباط جمعی، گفت: با ذهنی که تلویزیون می بیند یا با شبکه های اجتماعی درگیر است، ذهنی‌که کتاب نمی‌خواند، نمی‌توان دموکراسی ایجاد کرد… چرا که تفکر مفهومی در چنین ذهنی توسعه نمی‌یابد.
پس از این نشست و سخنرانی‌ها، آیین رونمایی و جشن امضای دو کتاب یادشده با استقبال کتاب دوستان انجام شد.
- نویسنده : فروغ خُراشادي
- منبع خبر : خیام‌نامه
