ده پایه، بیست چارانه

خدمتی متفاوت به دوستداران خیام

در سال ۱۳۵۳ دفتر نگارش اداره کل فرهنگ  و هنر خراسان زیر نظر انتشارات انجمن و آثار ملی، کتابچه ای خواندنی ، دقیق ،پژوهشگرانه مشتمل بر رباعیات خیام که برخی از فصلِ نیشابورِ کتابِ  آثارِ باستانی خراسان  اثر عبدالحمید مولوی را در بر می گرفت را برای مشتاقان آثار ادبی عمر خیام نیشابوری، در ده هزار نسخه در چاپخانه خراسان به چاپ رسید. این اثر شامل زندگینامه و رباعیات خیام با خوشنویسی غلامرضا موسوی بود. روی جلد فیروزه ای رنگ و چشم نواز این اثر نیم تنه ی حکیم اثر استاد ابوالحسن صدیقی خوش نشسته است و در پشت جلد آرامجای خیام ستوار و سربلند چهره واگشاده است.

این چند سطر بیانگر این است که تا امروز متولیان امور فرهنگی نیشابور در معرفی کتابچه ای برای حکیم جهان پیمای هزاره ها کوتاهی نموده اند و حق مسلم این حکیم جاویدان یاد برآورده نشده و باید در پیشگاه آیندگان و تاریخ جوابگو بود . چرا که خیام حکیم فرهنگ بشری است و هیچ عذری در خدمت نکردن به بزرگان پذیرفته نیست .

اما امروز معلمی بازنشسته و فرهنگ ورز و ادب دوست و کنکاشگر، مجموعه ای قابل تامل و همت آورانه مهیا نموده و آنچه آورده، گامی است در شناسایی یل آوردگاه فرهنگ و علم خیامِ تکرار ناپذیر .همین جا جا دارد از تکاپوی پیگیرانه و عاشقانه ی این خیام دوست و شهروند قدر شناس فرهنگ قدردانی شود و این یادداشت شاید اندکدکی ادای سپاس ورزی به او باشد .

هادی علایی کیا موسیقی شناس ، نوازنده ، پژوهنده ی سینمای کلاسیک ، کتابخوان و ارج گذار فرهنگ است . کتابچه  ی ارائه شده اگر چه در حجمی خلاصه شده عرضه شده اما از چند نظر اهمیت خاص دارد:

 یکی اینکه شنیداری و دیداری است که برای گردشگران جاذب می نماید .  دیگر اینکه ده نفر از فرهنگ ورزان نیشابور اسطوره پیوند ده پایه ی بنای حکیم را که به انتخاب استاد زنده یاد جلال الدین همایی پیشنهاد داده شده، خوانش و بیان توضیح داشته اند و این به تنوع این مجموعه افزوده است .اثر به بازار آمده مصور است هر چند کیفیت عکس ها چندان که باید از منظر کادربندی و رنگ و جانمایی بی نقد نمی نماید ولی هر چه که هست از تلاشهای مداوم علایی کیا در به میدان آوردن این بیاض فرهنگی چیزی نمی  کاهد . علایی کیا سهم خود را به فرهنگ دیرسالان و تاریخی ابر شهرش ادا نموده و این درسی شاید باشد برای آنان که در سایه آرمیده و شکوه بی پایان این شهر جای گرفته در میان ابرهای اسطوره به جد نیافته اند . امید که در فردای پیش رو، هر نیشابوری فرهنگ خواه به سعی خود آستین افشاید و رخ نماید و سایه بزداید و غبار شویدو آینه ای بپای دارد تا تاریخ در غبار غنوده ی نیاکان را برای فرزندان تشنه ی فردا روشن و شعله ور نشان دهد. بادا چنین بادا.و هم نیز دست مریزادی بایسته و شایسته علایی کیا را سزاست ،قلمش رونده ، تپنده  و زاینده بماناد.

ده پایه، بیست چارانه

آرامگاه حکیم عمر خیام

راهنمای گردشگری دیداری و شنیداری

پژوهش و گرد آور: هادی علایی کیا