پاسخ متفاوت و تامل انگیز دو پزشک ( برای سلامتی خون بدهیم یا حجامت کنیم )

الهه بهاری فرد

رئیس سازمان انتقال خون نیشابور به بهانه ی نزدیک شدن به روز اهدای خون در مصاحبه با «خیام نامه» گفت: سازمان انتقال خون در راستای تامین خون سالم یک سری قوانین دارد که بین المللی ست و طبق این قوانین ما باید با شرایطی که نه برای گیرنده ها مشکل ساز باشد نه برای خون دهنده، به بیماران خون سالم و کافی برسانیم.

دکتر فاطمه ذبیحی، رییس انتقال خون نیشابور با بیام این که تحریم ها بر تجهیزات پزشکی از جمله تجهیزات این مرکز تاثیر داشته، گفت: در چند سال اخیر که تحریم ها به اوج خود رسید، مشکلاتی به وجود آمد، اما هم اکنون شرکت های ایرانی این تجهیزات (از جمله سر سوزن خونگیری) را تولید می کنند و مشکلات برطرف شده است.

14هزار نیشابوری خون اهدا کردند

طبق آخرین آمار پایگاه انتقال خون نیشابور، در سال گذشته ۹۲۲ زن و ۱۲۸۱۷ مرد خون اهدا کرده اند که از این تعداد ۵۳% آن ها اهدای مستمر داشته اند این آمار در 4ماه نخست سال 98 امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۸ % افزایش داشته است.

در نیشابور هیچ وقت نیاز به فراخوان نداشته ایم

رییس مرکز انتقال خون نیشابوربا بیان این که طبق آمار این پایگاه، ۹۳% از اهداکنندگان نیشابوری مرد و ۷% آن ها زن بوده اند گفت: با این وجود نسبت خون دهندگان خانم در نیشابور ۲% بالاتر از مرکز استان است.

وی افزود: ما نیشابور از پایگاه های خیلی فعال استان است و هیچ وقت کمبودی نداشتیم که نیاز به فراخوان باشد. ما سال گذشته ۴۱% از فراورده هایمان را خودمان مصرف کردیم و ۵۱% را به مرکز استان فرستادیم؛ بنابراین کمبودی نداشته ایم، اما در مناسبت های مذهبی مانند ایام تاسوعا عاشورا یا شب های احیا مراجعه بیشتر است. البته در مجموع ما اجازه نداریم بیشتر از حد مجاز خون گیری کنیم.

خط قرمز اهدای خون

رئیس مرکز انتقال خون نیشبوربا بیان این که خون یک فراورده ی مهم و حساس و در واقع یک بافت زنده است که از فردی به فرد دیگر منتقل می شود، گفت: هرعملی که پوست را زخمی کرده باشد مانند چاقو خوردن، حجامت، جراحی، خالکوبی و تتو خط قرمز سازمان است و این موارد تا یک سال ممنوعیت اهدای خون دارند.

دکتر ذبیحی در پاسخ به خبرنگار خیام نامه در مورد مساله پیشگیری از انتقال بیماری از طریق فراورده های خونی، می گوید: تست های اچ آی وی، اچ تی ال وان (HTL1) یا ویروس خراسان، هپاتیت ب، هپاتیت سی و سیفلیس در نیشابور صورت می گیرد. بعد از انجام آزمایش ها اگر خون فرد سالم باشد برای او پیامک ارسال می شود و در غیر این صورت در پایان ماه آمارگیری انجام می شود و با افرادی که جواب آزمایش آن ها مثبت بوده (مبتلا به بیماری بوده اند) تماس گرفته و مشاوره داده می شود تا به متخصصین ارجاع داده شوند.

30 درصد از مراجعین، شرایط خون دادن را ندارند

ذبیحی در توضیح شرایط اهدای خون گفت: طیف وسیعی از عوامل داریم که ممکن است فرد شرایط اهدای خون را نداشته باشد، که بر اساس آن حدود ۳۰% از مراجعه کنندگان شرایط خون دادن را ندارند.

طیف مجاز شامل سن ۱۸ سال به بالا تا ۶۵ سال، وزن بالای ۵۰ کیلوگرم و پایین تر از ۱۴۰ کیلوگرم، عدم سابقه بیماری های قلبی-عروقی، فشارخون و دیابت کنترل شده و ممنوعیت مصرف برخی داروها از جمله کورتون، داروهای بدنسازی، تستسترون و ناندرلون و عدم سابقه ی برخی بیماری های خاص که سیستم ایمنی در فرد ضعیف است یا بیماران کبدی و کلیوی پیشرفته می باشد.

دکتر ذبیحی افزود: فردی که برای خون دادن مراجعه می کند باید از نظر رفتارها و هنجارهای جامعه نیز کاملا سالم باشد و رفتارهای پرخطر که شامل مصرف مواد مخدر به ویژه نوع تزریقی و مواد مخدر صنعتی است، نداشته باشد.

برخی بیماری های عفونی مانند تب مالت، سل و بیماری های خودایمنی مانند تیروئید و حتی ضایعه ی قارچی و مراجعه به دندان پزشکی در نزدیکی زمان اهدا، مانع گرفتن خون افراد است.

برای سلامتی خون ندهیم

دکتر ذبیحی با اشاره به برخی تصورات رایج، که افراد برای کاهش غلظت خون خود، در ردیف اهداکنندگان قرار می گیرند، بیان کرد: خواهش می کنم کسانی که برای اهدای خون مراجعه می کنند، اصول انسانی را مد نظر بگیرند. ما به «خون خوب» نیاز داریم و توقع داریم همه به خاطر سالم بودن و زکات سلامتی شان خون اهدا کنند نه بخاطر بیماربودن و غلظت خون!

اهدای خون یا حجامت!

دکتر غلامرضا نژادوردی، پزشک عمومی درباره تفاوت اهدای خون و حجامت این گونه به خبرنگار خیام نامه توضیح می دهد:

به طور کلی خون از دست دادن چیز خوبی است که این اتفاق به طور طبیعی در خانم ها رخ داده و در تمام دنیا، طول عمر متوسط خانم ها از مردها بیشتر است. اولین تفاوت اهدای خون و حجامت آن است که در حجامت ۴۰ تا ۵۰ سی سی خون گرفته می شود در حالی که در اهدای خون ۴۵۰ سی سی و یا به مقداری که آزمایش توصیه کند، خون گرفته می شود.

تفاوت دوم آن ها این است که در اهدای خون از سیاهرگ خون گرفته می شود که اکسیژن ندارد، مواد غذایی ندارد و مواد سمی دارد؛ بنابراین اگر قرار است خون از دست بدهیم بهتر است این خون را از دست دهیم نه خون سرخرگی را که اکسیژن و مواد غذایی دارد و مواد سمی ندارد.

در حجامت، شیرابه ای از پوست، چربی، عضله، سرخرگ، سیاهرگ، لنف و عصب را می کشیم. در حالی که فقط خون سیاهرگ خصوصیات خونی را  دارد که باید از دست بدهیم. طبیعی ست که وقتی ما (در اثر حجامت) مخلوط همه ی این ها را می گیریم، مواد مختلفی غیر از خون باهم ترکیب شده و اغلب مردم فکر کنند خون کثیف دارد از بدن خارج می شود!

به گفته این پزشک، تفاوت دیگر این دو روش که مهم ترین تفاوت آن هاست، انجام آزمایش سلامت خون در روش اهدای خون است که در حجامت، آزمایشی صورت نمی گیرد و فقط خون با ارزش دور ریخته می شود.

با این توصیف، متخصصان توصیه می کنند که با اهدای خون، علاوه بر اطمینان مرتب از سلامتی خود، در انجام وظیفه ای انسانی و اخلاقی و کمک به هم نوع بکوشیم. فراموش نکنیم که همه روزه بیماران بسیاری، از جمله آسیب دیدگان حوادث، چشم به راه کمکی هستند که از همنوعان شان به آن ها می رسد. کمکی که برای هدیه کننده جز صرف ساعتی وقت،  هیچ هزینه ای ندارد.