حکم قطعی عضو شورای شهر صادر شد : تبرئه، تعلیق،رد اعتراض شاکیان

سرانجام و پس از حدود شش ماه از جنجال آفرینی عده ای در فضای مجازی علیه عضو شورای شهر و تشکیل پرونده ای در این خصوص، حکم قطعی دادگاه تجدید نظر استان در باره اتهامات رضا مهرداد، صادر شد.

در حکم نهایی شعبه 35 دادگاه تجدید نظر استان که هفته گذشته صادر شد، «اتهام توهین به امام حسین(ع)» که مبنای اصلی صدور حکم یک سال حبس تعزیری رضا مهرداد در مرحله بدوی بود، از عناوین اتهامی این فعالی سیاسی اصلاح طلب حذف شد و وی از این بابت تبرئه شد.

همچنین در حکم دادگاه تجدید نظر استان، حکم دوسال حبس تعلیقی صادر شده در مرحله بدوی به قوت خود باقی مانده است.

به این ترتیب اجرای حکم زندان در مورد این عضو شورای شهر منتفی شده و با اصلاح حکم دادگاه بدوی، که به یک سال حبس قطعی و دو سال حبس تعلیقی رضا مهرداد رای داده بود، از سوی دادگاه تجدید نظر، تنها دو سال محکومیت تعلیقی باقی می ماند.

شکایت از رای، هم از سوی متهم و هم توسط شاکی

ضمن آن که اعتراض دو شخص حقوقی از میان شاکیان رضا مهرداد نیز در خصوص تبرئه وی از اتهام های توهین و نشر اکاذیب و نیز  اعتراض آنان به تخفیف حکم توسط دادگاه بدوی، مورد پذیرش دادگاه تجدید قرار نگرفت و دادگاه تجدید نظر نیز، این عضو شورای شهر نیشابور و معلم و روزنامه نگار  باسابقه را از اتهام های «نشر اکاذیب» و «توهین به اشخاص» تبرئه کرد و در مورد اعتراض تشکلی به نام «مجمع حامیان ولایت» که حکم دادگاه بدوی را خفیف دانسته و از دادگاه تجدید نظر استان، تقاضای تشدید مجازات وی را نموده بود، داد گاه تصمیم به رد این تقاضا بر اساس قانون گرفته و علاوه بر رد این تقاضا، همان یک سال حبس قطعی مندرج در رای دادگاه بدوی را نیز از محکومیت های قبلی رضا مهرداد حذف نمود.

جمعی با عنوان «کانون مداحان» و نیز فردی به نام غلامحسین فخریان به عنوان «عضو» تشکلی غیر رسمی موسوم به «مجمع حامیان ولایت نیشابور» از شاکیان رضا مهرداد در مرحله تجدید نظر بودند که در حقیقت از رای دادگاه بدوی شهرستان شکایت کرده بودند.

رضا مهرداد نیز خود به رای دادگاه بدوی به خاطر اشکالات شکلی و ماهوی در رسیدگی به پرونده اش و رای صادره اعتراض نموده و خواستار تبرئه کامل خود شده بود.

وی به ویژه بر عدم نیت توهین به مقدسات و مشخص بودن مخاطب کامنت او در فضای مجازی و نقد او به مداحان تاکید کرده و از این که دادگاه شهرستان نیشابور به دفاع او در خصوص عدم احراز نیت مجرمانه توجهی نکرده بود، خواستار تجدید نظر در رای صادره شده بود.

شاکیان رضا مهرداد اما، به این محکومیت شدید رضا مهرداد، که علاوه بر حبس یک ساله، او را از تصدی عضویت در شورای شهر، آموزگاری در مدارس و مدیر مسئولی و سردبیری نشریات و بسیاری از حقوق دیگر اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کرد، قانع نبوده و خواستار تشدید این مجازات شده بودند.

تشکل مداحان نیشابور به این که مهرداد در دادگاه کیفری نیشابور از اتهام نشر اکاذیب تبرئه شده است معترض شده بود و فردی به نام غلامحسین فخریان هم که در پرونده خود را به عنوان عضو «مجمع حامیان ولایت» معرفی کرده بود، نسبت به خفیف بودن مجازات اعتراض کرده و خواستار تشدید آن شده بود.

در بازی حقوقی مرحله تجدید نظر در مشهد، اما این مهرداد و وکلای او بودند که موفق شدند دادگاه را به تایید تبرئه های قبلی اقناع کرده و علاوه بر رد شکایت هر دو شاکی خود، عنوان اسائه و توهین به ساحت امام حسین(ع) را نیز از دایره اتهامات و محکومیت مرحله بدوی حذف کنند.

رای قطعی قضات تجدید نظر استان

دادگاه تجدید نظر استان که با حضور سه قاضی با سابقه (یک رییس دادگاه و دو نفر مستشار او) در ساختمان دادگاه تجدید نظر استان در مشهد به تجدید نظر خواهی طرفین پرونده رسیدگی می کرد، پس از تشکیل دو جلسه دادرسی حضوری در ماه های بهمن و اسفند 1397 و تعیین وقت احتیاطی و تحت نظارت گرفتن پرونده تا نیمه اردیبهشت 1398، رای خود را صادر کرد و در نهایت با اصلاح رای بدوی، در روز 12 اردیبهشت، همزمان با روز معلم، این آموزگار باسابقه تاریخ را از نه تنها از نشر اکاذیب و توهین به اشخاص عادی (همچون مرحله بدوی) کماکان مبرا شناخت، بلکه در مورد اتهام توهین به مقدسات نیز با در نظر گرفتن سوابق متهم و ملاحظه دفاعیات او، با اصلاح رای بدوی، ضمن حذف توهین به امام سوم شیعیان از دایره اتهامات این روزنامه نگار، حکم سه سال حبس قبلی صادر شده در مرحله بدوی را که دو سال آن به حالت تعلیق درآمده بود و یک سال آن قطعی و لازم الاجرا بود، اصلاح و با  کاهش یک سال از محکومیت او، تنها دوسال سابقه محکومیت حبس غیر قطعی و تعلیقی را در پرونده باقی گذاشت.

این رای قطعی است و با صدور و ابلاغ آن، عملا تاثیر کیفری محکومیت قبلی از بین رفته و رضا مهرداد کماکان می تواند به عنوان عضو شورا، معلم آموزش و پرورش شهرستان و دیگر فعالیت های خود از جمله مدیرمسئولی هفته نامه «خیام نامه» ادامه دهد.

بر اساس قانون، حبس تعلیقی فاقد تاثیر کیفری بوده و در صورتی که محکوم علیه، ظرف مدت مقرر در حکم (در مورد این پرونده در مدت 5 سال) مرتکب جرایم عمدی بالاتر از درجه 6 و یا جرم موجب قصاص و نیز ارتکاب جرایم مستوجب حد نشود، این محکومیت خود به خود حذف و زایل خواهد شد.

هفت ماه کشمکش بر سر یک کامنت مبهم

شهریورماه 1397 و درست در روزهای دهه نخست محرم، رضا مهرداد با انتشار پستی در صفحه شخصی خود، شعری از هوشنگ ابتهاج (ه.ا.سایه) را منتشر کرده بود با این محتوا:

«یا حسین ین علی!

خون گرم تو هنوز، از زمین می جوشد

هر کجا باغ گل سرخی هست،

آب از این چشمه خون می جوشد،

کربالایی است دل م»

مهردا  با انتشار این پست، ایام محرم را به مخاطبان صفحه اش تسلیت گفته بود، اما دو روز بعد گروهی از افراد شناخته شده، ناگهان کامنتی از رضا مهرداد را از صفحه شخصی یکی از کاربران اینستاگرام برداشت کرده و در ابعاد وسیع منتشر کردند.

در آن کامنت رضا مهرداد با این محتوا که: «اگر حسین نبود، چطور مردم را این گونه تحمیق می کردید» از مداحی «محمود کریمی» یکی از مداحان مشهور پایتخت انتقاد کرده بود. او در بحث هایی که در ذیل همان پست با مخاطبان محدود این صفحه شخصی در گرفته بود، صراحتا عنوان کرده بود که منظور او از این انتقاد، رفتارهای مداحان است و الا با نفس تعظیم شعائر مذهبی نه تنها مشکلی ندارد، بلکه خود در این راه گام هایی برداشته است.

این گفت و گو ها هنوز ادامه داشت که گروهی از گردانندگان فضای مجازی و خبرنگار خبرگزاری فارس، دست به انتشار گسترده مطالبی بر پایه اظهار نظر مهرداد زدند و به فاصله 48 ساعت، کمپینی سازمان یافته علیه این عضو شورای شهر شکل گرفت.

گروهی از نیروها تندرو نیز با ساماندهی تجمعی که شمار شرکت کنندگان آن به زحمت به 200 نفر می رسید، خواستار برکناری مهرداد از شورا، اخراج او از آموزش و پرورش و حتی با نصب طوماری در برابر مسجد جامع خواستار توقیف نشریه «خیام نامه» شدند!!

برخی امامان جمعه نیشابور و شهرهای اقماری نیز به نوعی بر خواسته معترضان مهر تایید نهاده و از دستگاه قضایی خواستار صدور حکمی شدید شدند.

شاکیان رضا مهرداد حتی احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران را که در مشهد به سر می برد، به نیشابور دعوت کرده و برخی از او مصرانه خواستند در این باره موضع بگیرد.

ورود مقام قضایی به این پرونده با صدور قرار وثیقه 50میلیون تومانی همراه شد. وثیقه نه چندان سنگینی که البته با عدم پذیرش آن، به بازداشت 13 روزه مهرداد انجامید.

هم زمان گروهی از جوانان و حامیان اصلاح طلب رضا مهرداد نیز دست به تشکیل کمپین در فضای مجازی زدند. قریب 2000 نفر با درج اسامی و مشخصات حقیقی خود، طوماری به معنای واقعی امضا کرده و خواستار پایان دادن به هجمه ها به این عضو شورا شدند.

با فروکش کردن امواج اولیه، شعبه 102 کیفری شهرستان نیشابور با رسیدگی به پرونده رای خود را صادر کرد. رایی که یک سال حبس قطعی، دو سال حبس تعلیقی را شامل می شد. در صورت قطعیت یافتن این رای، تبعا محرومیت 2 تا 5 ساله از حقوق اجتماعی و ممنوعیت از تدریس در آموزش و پرورش دیگر مناصب عمومی نیز در انتظار رضا مهرداد بود.

اما وکلای مهرداد و خود او و البته تعدادی از شاکیان ش، از هر دو سو به این رای اعتراض کرده و یکی خواستار تبرئه خود و دیگری خواستار تشدید رای شدند.

نتیجه اما رایی بود که شعبه 35 دادگاه تجدید نظر استان خراسان رضوی صادر کرد:

• دوسال حبس تعلیقی، که در دوران تعلیق هیچ گونه تاثیر کیفری و محرومیت از حقوق اجتماعی ندارد، به خاطر توهین به عزاداری
• حذف یک سال حبس قطعی با توجه به سوابق متهم و حذف عنوان توهین به امام حسین (ع) از اتهامات او
• تبرئه مجدد مهرداد از اتهام نشر اکاذیب و توهین به اشخاص عادی
• رد تقاضای شاکیان برای تشدید مجازات

نام سه قاضی باسابقه استان پای این رای به چشم می خورد، اما نظریه اقلیت و اکثریت در آن مشخص نیست و احتمالا تصمیم به اتفاق توسط هر سه نفر گرفته شده است.