باز سر و کله کاسبان تحریم پیدا شد! امنیت اجتماعی پدیدهای چندبُعدی است که شامل امنیت جانی، اخلاقی، فرهنگی، اقتصادی، فکری، حقوقی، قضایی، احساسی و… میشود. جامعهای که در هر یک از این زمینهها دچار بی نظمی شود، دستخوش ناامنی میشود. یکی از شاخصهای امنیت اجتماعی، امنیت اقتصادی است که مدّتهاست در ایران دچار چالش […]
باز سر و کله کاسبان تحریم پیدا شد!
امنیت اجتماعی پدیدهای چندبُعدی است که شامل امنیت جانی، اخلاقی، فرهنگی، اقتصادی، فکری، حقوقی، قضایی، احساسی و… میشود.
جامعهای که در هر یک از این زمینهها دچار بی نظمی شود، دستخوش ناامنی میشود. یکی از شاخصهای امنیت اجتماعی، امنیت اقتصادی است که مدّتهاست در ایران دچار چالش شده است. بلبشوی اقتصادی سبب ناهماهنگی میان میزان درآمد و هزینههای زندگی شده و میزان دسترسی مردم به ضروریات زیستی شان کاهش یافته است.
خروج آمریکا از برجام و برقراری مجدّد تحریمها بر تمامی زمینهها ازجمله اقتصاد ایران، تاثیر بسیار زیادی داشته است. در این میان، بیملاحظگی و سنگاندازی عدّهای در داخل سبب شکاف بیشتر بین ایران و جامعهی بین المللی شده است. اگر دولت طرحی برای برخورد منطقی با مشکلات اقتصادی پیشِرو نداشته باشد، تنها مردم هستند که در این فشار آسیب میبینند.
آشفتگی در بازار طلا، سکّه، دلار و خودرو هر روز بیش از پیش شده و این هرج و مرج تاثیر مستقیم بر قیمتها و گران شدن سایر کالاها داشته است. با اینکه گفته شده این تحریمها تاثیری بر قیمت دارو ندارد؛ امّا بعد از خروج آمریکا از برجام مردم با گرانی و نایاب شدن برخی داروها نیز مواجه شدهاند. این در حالی است که اخیراً رئیس اتّحادیهی وارد کنندگان دارو خبر داد که دارو از دایرهی گیرندگان ارز یارانهای کنار رفته است.
معاون سازمان برنامه و بودجهی کشور اعلام کرد: قیمت نهایی دارو برای مصرفکننده تغییر نمیکند و سخنگوی سازمان غذا و دارو تاکید کرد ممکن است قیمت دارو تغییر کند؛ امّا با تمهیدات دولت و سازمانهای بیمهگر این افزایش قیمت به بیمار منتقل نخواهد شد! امّا آنچه دیده میشود این است که بیمارانِ خاص با مشکل تهیّهی دارو روبهرو شدهاند، بازارِ آزادِ دارو نَفَس شان را به شماره انداخته و جانشان در خطر است.
در بخش خودرو نیز با خروج چند شرکت خودروسازی از ایران، شرکتهای خودروسازی داخلی با احتکار خودروها در کارخانه به دنبال افزایش قیمت خودرو هستند که متاسّفانه موفّق بودهاند! با اعمال مجدّد تحریمها، کاسبان تحریم بار دیگر وارد عمل شده و بیش از پیش به دنبال کسب منفعت هستند. یکی با پاره کردن برجام، یکی با مخالفت با FATF (بنا بر آنچه وزارت اقتصاد اعلام کرده، FATF یک نهاد بینالدّولی است که به منظور اجرای تدابیر حقوقی، نظارتی و عملیاتی برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در مقرّ سازمان همکاری و توسعهی اقتصادی در شهر پاریس در کشور فرانسه مستقر است. FATF درواقع مبارزهای است با اقتصاد زیرزمینی و قاچاق کالا) و دیگری با احتکار ملزومات زیست مردم! اینها هر یک به نوعی باعث منزوی شدن ایران در جامعهی بینالمللی شده و فشار حاصل از آن را بر مردم وارد میکنند.
وقتی نام تحریم به میان میآید، آنچه بیشتر خودنمایی میکند، آسیب و فشار بر بدنهی جامعه است. احساس امنیت اقتصادی زمانی دست میدهد که ثبات اقتصادی برقرار باشد و نگرانی به خطر افتادن سرمایه وجود نداشته باشد. سرمایهای که هر روز دستخوش تهدید شده و میزان آن کاهش مییابد. البتّه این کاهشِ سرمایه شامل قشر آسیبپذیر جامعه میشود که حدّاقل دسترسی به امکانات رفاهی و مالی را دارند. اختلاف طبقاتی ناشی از همین کاهش و افزایش یکبارهی سرمایه است؛ چرا که برای مثال با دوبرابر شدن قیمت سکّه و دلار، سرمایهی شخصی که در این بخش «سرمایهگذاری!» کرده، دوبرابر میشود. از طرفی این افزایش قیمت بر بازار مسکن، خورو، دارو و… تاثیر گذاشته و موجب گران شدن آنها میشود و اینگونه است که قشر کمدرآمد جامعه برای تهیّهی سرپناه و ملزومات هم دچار مشکل میشود. با از بین رفتن امنیّت اقتصادی، بزهکاری و ارتکاب به جرم برای تامین نیازهای ابتدایی افزایش پیدا میکند که این سبب میشود امنیّت اجتماعی نیز تهدید شود.
امنیت اقتصادی از مهمترین شاخصهای امنیت ملّی است. اقتصاد ایران امروز بهشدّت بیمار و منزوی است و باید دارویی برای آن یافت.
تبعاتِ فقدان امنیت اقتصادی بسیار زیاد است: عدمِ امنیتِ سرمایه در بخش تولید، تعطیل شدنِ واحدهای تولیدی، خروج سرمایه از کشور و سرمایهگذاریِ آن در خارج از کشور، افزایش نرخ بیکاری، ترسِ از دست دادن سرمایه، اضطراب و کاهش امید به زندگی در مردم از دیگر نتایج عدم امنیّت اقتصادی است که خود سبب عدم امنیت اجتماعی میشود.