عجالتا ريش و قيچي دست آن هاست! سلام. به کلبه کتاب خوش آمديد! در کنار کتاب هاي شعر، کتاب هاي ترانه هم مخاطب خاص خود را دارند. اما گويا با وجود تغيير و تحولات در وزارت ارشاد، ترانه سراها از روند مميزي کتاب هايشان راضي نيستند. اين هفته با هم مي رويم به سراغ چند […]
عجالتا ريش و قيچي دست آن هاست!
سلام. به کلبه کتاب خوش آمديد! در کنار کتاب هاي شعر، کتاب هاي ترانه هم مخاطب خاص خود را دارند. اما گويا با وجود تغيير و تحولات در وزارت ارشاد، ترانه سراها از روند مميزي کتاب هايشان راضي نيستند. اين هفته با هم مي رويم به سراغ چند نفر از ترانه سراهاي ناراضي و پاي حرف هاي آن ها مي نشينيم:
بوسه و آغوش مجوز نمي گيرند!
يکي از معروف ترين ترانه سراهاي اين روزها که چندين کتاب چاپ شده هم دارد، «يغما گلرويي» است که مي گويد: «مميزي ترانه‌ها و اجازه ندادن به خوانده شدن ترانه‌هاي اجتماعي، نوعي ترانه سطحي عاشقانه و ليلي و مجنوني را باب کرده است.» او همچنين موسيقي زيرزميني را نتيجه همين روند مميزي مي داند و معتقد است: «مسأله شوراي شعر و ترانه اين است که اعضاي آن از زبان ترانه امروز آگاهي ندارند و ترانه هنوز براي‌شان «به رهي ديدم برگ خزان» است و در جديدترين شکلش «جان مريم چشماتو وا کن» را مي‌شناسند!»
يکي ديگر از ترانه سراهاي مشهوري که بعضي ترانه هايش توسط خوانندگان آن ور آب ها هم خوانده شده «روزبه بماني» است که با اشاره به حذف کردن برخي واژه‌ها از ترانه مي گويد: «بدتر از اينکه برخي واژه‌ها چون آغوش در ترانه مجوز نمي‌گيرند، زيرنويس‌هايي است که زير عبارت‌هايي که بايد حذف شوند، مي‌نويسند. زيرنويس اين عبارت‌ها بسيار زشت است و گاهي از يک خط شعر استنباطي مي‌کنند که واقعا خجالت‌آور است و گاهي باعث مي‌شود آدم فکر کند چطور آنها توانسته‌اند از يک تصوير عاشقانه چنين تصوير مستهجني بيرون بياورند!»
خانم «ترانه مکرم» هم ترانه سراي ديگري است که توضيح مي دهد: «زماني من ترانه‌اي براي بهروز صفاريان گفتم که در آلبوم «شبح» منتشر شد. در اين آلبوم بخشي آمده بود «دستتو از تو دستم بي‌دليل جدا مي‌کردي». ما براي انتشار اين بخش مشکل داشتيم و به سختي مجوز گرفتيم، اما در همان سال چهار آلبوم ديگر با کلمات مشابه مجوز گرفتند اما هنوز کلماتي چون آغوش، بوسه و نظير اين‌ها مميزي مي‌شود.» اين ترانه سرا درباره رواج ترانه‌هاي زيرزميني هم مي گويد:« زماني به خاطر مسائل واهي بسياري از ترانه‌سراهاي خوب ما ممنوع شدند و تأثير اين ممنوعيت گسترش ترانه‌هاي زيرزميني بود. ترانه‌هايي که متعهد نيستند و تأثير منفي بر مخاطب مي‌گذارند.»
اما «سعيد بيابانکي» شاعري که عضو شوراي شعر و ترانه هم هست در دفاع از عملکرد اين شورا مي گويد: «در خانه، اتاق خواب از هال جداست، حمام جداست. اين خط قرمزها را خود هنرمند و شاعر تثبيت‌شده مي‌داند، اما برخي اين خطوط را تشخيص نمي‌دهند و بايد جايي باشد که اثر جوان 18 – 19 ساله را بررسي کند. برخي از اين ترانه‌ها تبليغ خودکشي مي‌کنند، يا علنا و آشکارا به ترويج جدايي و طلاق مي‌پردازند، يا در فضاي عاشقانه چنان مفاهيم اروتيک و عرياني را مطرح مي‌کنند که آدم شرمش مي‌شود!»
*توضيح اين که تمام نقل قول هاي اين بخش از سايت ايسنا گرفته شده است.
همکاري شاملو و اداره ي سانسور!
حالا که بحث مميزي و سانسور شد بد نيست نگاهي هم بکنيم به بخشي از يک نامه ي احمد شاملو که به تازگي مجموعه اي از نامه هاي او به ع.پاشايي در کتابي با نام «تهران خيابان آشيخ هادي» منتشر شده است. خبر انتشار اين کتاب را چندي پيش در خيام نامه آورديم و دوستداران شاملو مي توانند با خواندن اين کتاب در جريان روند انتشار کتاب کوچه و برخي ديگر از کتاب هاي او و ماجراهايي که از سرگذرانده است قرار بگيرند. اين هم چند سطري از اين کتاب:
«درباره ي کتاب «ابراهيم در آتش» خوشحالم که تجديد چاپ مي شود. صحبت سانسور هم بماند. عجالتا ريش و قيچي دست آن هاست. ولي حذف آن کلمه، واقعا همان جور که نوشته اي محشر است. تاريخي است: همکاري بنده و اداره ي سانسور براي تکميل يک فرم شعري! يکي از دوستان در اين جا دارد کتابي مي نويسد در اين باب که وجود سانسور در ايران چگونه سبب شده است که فرم و بيان خاصي در شعر معاصر پيدا شود. اين موضوع جديد را به اش بگويم کلي نشئه مي شود!»
تازه هاي کتاب
کاوه ميرعباسي که بيشتر در کار ترجمه بود به تازگي رمان «سين مثل سودابه» را نوشته است که نشر افق با قيمت 13 هزار تومان منتشر کرده است. نشر چشمه هم از حسين سناپور، رمان «دود» را منتشر کرده. رماني که گفته مي شود حدود هشت سال منتظر دريافت محوز بوده است! قيمت اين کتاب هم 9هزار تومان است. براي دوست داران تاريخ معاصر ايران، کتابي تازه با عنوان «ميهن پرست ايراني (محمد مصدق و کودتاي انگليسي-امريکايي) تاليف« کريستوفر دوبلگ» و با ترجمه ي هرمز همايون پور منتشر شده است که قيمتش 30 هزار تومان است. علاقمندان به شعر هم باخبر باشند که نشر نيماژ از احمدرضا احمدي کتاب «سکوت فرفره ي کوچکي بود که در باد مي چرخيد» را راهي کتاب فروشي ها کرده است. «تئاتر و سينماي آربي اوانسيان» هم عنوان کتابي است که نشر روزنه منتشر کرده است. اين کتاب شامل نوشته ها، گفتگوها و عکس هاي اين کارگردان پيش کسوت ايراني است. قيمت اين کتاب هم در دو جلد زرکوب 72 هزار تومان است. سرانجام اين که همزمان با ايام عزاداري محرم، انتشارات جمهوري مجموعه اي از شعرهاي مذهبي شاعران معاصر را منتشر کرده و يک کتاب ويژه هم با عنوان رديف خواني در مداحي (آموزش رديفهاي آوازي به شيوه مداحي) را به کوشش داوود چاووشي منتشر کرده است که همراه با يک لوح تصويري است و قيمتش هم 14 هزار تومان است. اين هم از تازه هاي کتاب. اگر قيمت کتاب ها آزارتان مي دهد بگوييد تا از هفته ي ديگر درج نکنم. تا ديداري ديگر تن درست باشيد و کتاب خوان!
کلبه کتاب
