استفاده ناروا از عنوان علمی «دکتر» برای مديری که «دکتری» ندارد
استفاده ناروا از عنوان علمی «دکتر» برای مديری که «دکتری» ندارد

مدیر مسئول/سردبیر محترم نشریه محلّی خیام نامه با درود و ادب متأسفانه در شماره این هفته نشریه شما آگهی تبلیغاتی در مورد تشکر از عملکرد یک مدیر دولتی شهرستان به چاپ رسید که از مناظر مختلف قابل بررسی است. اینکه آیا هزینه این تبلیغات نمی تواند صرف مدارس نیازمند شود و یا اینکه این تعریف […]

مدیر مسئول/سردبیر محترم نشریه محلّی خیام نامه

با درود و ادب

متأسفانه در شماره این هفته نشریه شما آگهی تبلیغاتی در مورد تشکر از عملکرد یک مدیر دولتی شهرستان به چاپ رسید که از مناظر مختلف قابل بررسی است. اینکه آیا هزینه این تبلیغات نمی تواند صرف مدارس نیازمند شود و یا اینکه این تعریف و تمجیدها قرار است خلأ کدام کمبود عملکردی را پر کند یا اینکه شنیده می شود در مصداق و موضوع همین تبلیغات در هفته گذشته مبلغ 15 یا 25 میلیون صرف آورد و برد و غذای مدیران در سفر مشهد شده و بسیاری پرسش های دیگر را به کنار می نهم و صرفاً از منظر «جعل عنوان علمی» به موضوع می نگرم.

این مدیر محترم در این تبلیغ که بعداً و با نشان نشریه شما توسط یکی از معاونانش نشر عمومی (در فضای مجازی) یافت صرف نظر از خوب یا بد عملکردشان با عنوان علمی «دکتر» خطاب قرار گرفته بود که متأسفانه در گذشته نیز دارای پیشینه بود که حدود دو سال قبل طی یک پیام مردمی مورد نقد آن نشریه محترم هم قرار گرفت. دامنه این تخلفِ از قانون حتی به بخشنامه های رسمی این مدیر نیز رسیده که امکان پیگیری قانونی را فراهم می نماید.

می دانیم که در قوانین گذشته و براساس ماده 555 قانون مجازات اسلامی برای جعل عنوان دولتی از شش ماه تا دو سال حبس دیده شده بود اما در باب جعل عناوین علمی قانون مسکوت مانده بود تا اینکه در خلال دولت دهم جعل عناوین علمی به شکل گسترده تری به وزرا و نمایندگان مجلس هم رسید و بالاخره قانونگذار ساکت نماند و «در جهت جلوگیری از آشفته بازار استفاده از عناوین علمی مجعول، نسبت به وضع قانونی خاص در این زمینه همت گماشت و در نهایت در تاریخ 16/12/1388 ماده واحده ای را تحت عنوان «قانون مجازات استفاده غیر مجاز از عناوین علمی» به تصویب رساند که با تأیید شورای نگهبان در تاریخ 25/12/1388 به مرحله اجرا درآمد.

به موجب این ماده واحده: «استفاده از عناوین علمی دکتر،مهندس و مانند اینها که شرایط اخذ آن مطابق قوانین و مقررات مربوط تعیین می گردد توسط هر فرد برای خود مستلزم داشتن مدرک معتبر از مراکز علمی و دانشگاهی داخلی و یا خارجی مورد تأیید رسمی وزارت خانه های علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد. مرتکبین استفاده غیرمجاز از عناوین علمی مذکور به مجازات ماده 556 فصل هشتم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد». یعنی به حبس از سه ماه تا یک سال و یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد ‌و در صورتیکه از این عمل خود سوء‌استفاده کرده باشد به هر دو مجازات محکوم می شود.

در تبصره قانون جدید آمده است: استفاده غیرمجاز از عناوین فوق شامل استفاده در مکاتبات اداری یا در تبلیغ عمومی از طریق وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله، تارنما (سایت) یا نطق درمجامع و یا انتشار اوراق چاپی یا خطی خواهد بود.

از آنجا که این مدیر دولتی طبق اسناد موجود قبلاً و به کرّات از عنوان علمی «دکتر» در بخشنامه های اداری، تارنمای مدارس، افواه مدیران جعل و بهره برده و نسبت به این عمل ناروا هیچ عکس العمل همترازی(در همان نشریه یا در بخشنامه ای دیگر و…) نشان نداده است در مورد عالمانه و عامدانه بودن اقدام شخص ایشان جای تردید نداریم اما از آن نشریه محترم و سایر نشریات توقع می رود در این امور که بعدا می تواند سوء استفاده های دیگری را هم متعاقباً در پی داشته باشد حساسیت ویژه نشان دهند. بدیهی است اینگونه موارد اگر در کلان شهرها رخ دهد نه ضریب نفوذ عمومی خاصی دارد و نه توقعی برای شناخت و بررسی یکایک ادعاهای مشتریان تبلیغات می رود اما در شهرهای کوچک ماجرا از لون دیگری است.

نهایتاً توقع می رود مطابق مشی نشریه و صریح قانون، این مطلب جهت تنویر افکار عمومی در همان صفحه و به شکل یادشده در قانون نشر یابد.