از قدرت تا ذلت ( نصرت الدوله فیروز نبیره عباس میرزا )
محمد علی فروغی، میرزا علی اکبر خان داور، تیمور تاش، نصرت الدوله، سعید نفیسی، عباس اقبال آشتیانی، و … نقش مهمی در بوجود آمدن ” ایران مدرن ” داشتند. تا زمانی که رضا شاه از مشاوره و راهنمایی های این بزرگان استفاده می نمود اوضاع مناسب بود و تدبیر امور انجام می شد … اما […]
تاریخچه روز معلم در ایران
تصور عمومی و غالب این است که 12 اردیبهشت تنها به خاطر شهادت استاد مرتضی مطهری به عنوان «روز معلم» نام گذاری شده و قبل از آن چنین مناسبتی وجود نداشته است. حال آن که در 12 اردیبهشت سال 1340 خورشیدی دبیر یکی از دبیرستان های تهران در تجمع اعتراضی معلمان در میدان بهارستان به […]
پوشنگـانِ نیشـاپور
نگاهی به جغرافیـای تاریخـی فوشنجـان یک فرسنگ تا نیشـابور حسین صومعه hs.sunrise@gmail.com لَیسُ بِخُرسانَ … از ابنِ حوقل است: «لَیسُ بِخراسانَ مدینهٌ أصحُّ هواءً و أَفسحُ فضاءً و أَشدُّ عمارةً و أَدومُ تجارةً و أَکثرُ سابلةً و أعظمُ قافلةً مِن نَیسَابُور.»(1) در خراسان؛ شهری در نیکی آب و هوا، پهناوری، بسیاری عمارتها، سامانیافتگی بازرگانی، فراوانی […]
تاریخنگری زرین کوب
تعریف تاریخ و فایده ی آن تاریخ ،علم شناخت گذشته ی انسان است (1)این همان تعریف سنتی از تاریخ است که زرین کوب آن را تکرار می کند .در تقسیم بندی کنونی این فقط تعریف ومعنای یک بخش از تاریخ است. امروزه واژه ی تاریخ را در دو معنا به کار می برند :تاریخ به […]
تاریخچه و نحوه شکل گیری سازمان وظیفه عمومی
از سال 1300هجری شمسی در نخستین سازمان ارتش ، شعبه ای بنام ” جدید گیری ” یا ” سرباز گیری ” تاسیس شد و در سال 1301 هجری شمسی به صورت موقت مقرراتی هم بر اساس ضوابط قبلی برای سرباز گیری وضع و به تصویب مجلس شورای ملی آَن زمان رسید تا قانون کامل تری […]
خاطرات تاریخی نوروزی
در آداب وسنن نوروزی ایرانیان به مرور ایام و در برخی دوره ها خرافاتی ورود پیدا کرد که برای مدت ها جزو مراسم عامیانه محسوب می شد ازجمله در دوره قاجار در میدان ارگ تهران قدیم یک توپ نظامی بزرگی بود که در فرهنگ عامه حائز اهمیت بود به نحوی که خرافات بسیاری پیرامون آن […]
به بهانه 29اسفند سالروز ملی شدن نفت ایران
ایستاده در تاریخ مصدق در زمانی حرف از ملیکردن صنعت نفت ایران زد که مردم از نومیدی، حرفهای نادرستی چون «در این کشور بیاجازه انگلیس نمیتوان آب خورد» را باور میکردند. مصدق دربرابر استعمار ایستاد و امید را به مردم بازگرداند. نباید تصور کرد مصدق تنها برای افزایش چند شلینگ حقوق نفتی ایران دربرابر انگلیس […]
نگاهی کوتاه و گذرا به : قنات ها وآب انبارهای نیشابوردردوره پهلوی
شهر نیشابورتا حدود 60 سال قبل، ازبرکت لوله کشی آب شهری برخوردار نبود ومردم آب شرب مصرفی خود را ازپیناو(پایین آب) ومظهرقناتها ونیزآب انبارهایی که درگوشه کنار شهر پراکنده بود ، تامین می کردند وبرای شست وشو و ریخت وریزهم یا ازآب جوی هایی که ازتلخ (استخر) قناتها برای مصرف باغات ومزارع به خارج از […]
به بهانه 14 اسفند ،پنجاه ودومین سالگرد درگذشت دکتر محمد مصدق
او «مصدق السلطنه» نبود، «مصدق الملّه» بود دکترمحمد مصدق نخست وزیر و«رهبر نهضت ملیشدن نفت ایران » درآغاز دهه 1330 بود، گرچه وی اشرافزاده و از بستگان دربار قاجار بود اما جز در دیسیپلین شخصی، نمودی از اشرافیگری در منش و زندگی او دیده نمیشد. مصدق مردی وطندوست بود که گرچه از سلطنت قاجار دل […]
از سرهنگ پولادین تا سرلشکر قره نی؛ تلاش برای برانداختن پهلوی ها
روزنامه های تهران 27 بهمن ماه 1306 (فوريه 1928) خبر از اعدام سرهنگ محمود پولادين داده و نوشته بودند که وی مغز اصلی طرح توطئه برای قتل رضاشاه بود. سرهنگ پولادین سحرگاه 24 بهمن ماه در پادگان باغ شاه (پادگان حرّ) تيرباران شده بود . همدستان وی ـ چند افسر و غير نظامي ـ در […]
فال بد مشتری خانم به حقیقت پیوست
مشتری خانم یکی اززنان فتحعلیشاه بود که درموسیقی و آواز شهره بود .هرگاه شاه عزم سفر می کرد مشتری خانم با آواز شاه را از حرمسرا بدرقه می کرد در سال 1250وقتی فتحعلی شاه راهی سفر اصفهان بود این زن به رسم معمول شروع به خواندن آواز کرد و نخستین بیتی که با آهنگ غم […]
ناصرالدین شاه میهمان نبیره نادر شاه درنیشابور
نقشه جالب ناصرالدین شاه برای تصاحب ثروت حاج ملک زاده نیشابوری ناصرالدین شاه در سفری که به خراسان می رفت شنیده بود در شهر نیشابور مردی هست که املاک بسیار و ثروت فراوان دارد و از قرار مشهور ، از خست و قناعت شدید نه خود درست زندگانی داشته و نه دست گیری به مساکین […]
ویولونیست بی رحم
رکن الدین مختاری استاد موسیقی یا رئیس شهربانی قسی القلب دوره رضاشاه ؟! چگونه می توان باورکرد که ویولونیستی چیره دست ، بتواند افراد بیشماری را به قتل برساند و فرمان قتل دهها و صدها انسان را صادر کند؟ آیا کسی که نغمه های روح بخش بسیاری ساخته و آثاردلنوازش همواره مورد تایید بزرگان و […]